"QIZIL OĞLANLAR"ın ZƏFƏRİ

Azər­baycan id­ma­nın­da növ­­bə­ti qə­lə­bə xə­bə­ri şah­mat­çı­lar­dan gəl­di. Ki­­şi şah­mat­çı­la­rı­mız­dan iba­rət mil­li­miz Pol­şa­nın pay­tax­tı Var­şa­va­da ke­çi­ri­lən Av­ro­pa Çem­pi­o­na­tın­da qı­zıl me­dal qa­zan­dı. Bu ar­dıcıl dörd qi­tə bi­rinci­liy­in­də me­dal qa­za­nan ko­man­da­mı­zın lay­iq­li qə­lə­bə­si ol­du. Qeyd edək ki, Av­ro­pa­da ar­dıcıl 4 çem­pi­o­nat­da me­dal qa­za­nan ikinci ko­man­da yox­dur. Yal­nız Azər­baycan şah­mat­çı­la­rı bu uğu­ra na­il olub.

Ca­ri çem­pi­o­na­ta ko­man­da­mız yığma­nın li­der­lə­rin­dən sayı­lan Vüqar Hə­şi­mo­v­suz yol­lan­dı. Səh­hə­tin­də cid­di prob­lem olan Hə­şi­mo­v­suz qə­lə­bə qa­zan­maq çox çə­tin görünürdü. Rey­tin­qə gö­rə al­tıncı ko­man­da sayı­lan Azər­baycan mil­li­si­nin müka­fat­çı­lar sı­ra­sı­na düşmə­si be­lə sürpriz nə­ticə sayı­laca­q­dı.

Hər şey son tur­da mə­lum ol­du. 9-cu tur­da ən yax­şı gö­s­tə­riciyə ma­lik Azər­baycan prin­si­pi­al görüşdə Er­mə­ni­s­tan­la üz-üzə gəl­di. Pa­ra­lel ke­çən görüşdə isə Ru­siya Fran­say­la müba­ri­zə apar­dı. Şi­mal qon­şu­la­rı­mı­zın fran­sız­la­rı məğlub edəcəyi hal­da, bi­zə er­mə­ni­lər­lə matçda bə­ra­bər­lik də ki­fa-y­ət edir­di. Udu­zacağı­mız tə­q­dir­də isə hət­ta ilk üçlükdən kə­nar­da qa­la bi­lər­dik.

La­kin ha­di­sə­lər bi­zim xey­ri­mi­zə cə­rəy­an et­di: pa­ra­lel görüşdə Ru­siya şah­mat­çı­la­rı Fran­sa ko­man­da­sı­na qa­lib gəl­di, Er­mə­ni­s­tan kol­lek­ti­vi ilə heç-he­çə oy­nay­a­raq xal­la­rın sayı­nı 14-ə yüksəl­dən Azər­baycan mil­li ko­man­da­sı isə di­g­ər­lə­ri üçün əl­çat­maz olub və ye­ni­dən Av­ro­pa çem­pi­o­nu adı­nı qa­zan­dı. Bu mə­qam­da qeyd edək ki, Tey­mur Rəcə­bo­vun löv­hə­sin­də ki­çik də ol­sa üstünlüyü var idi. Yə­ni, Er­mə­ni­s­tan­la görüşdə qə­lə­bə la­zım olacağı tə­q­dir­də, mil­li­miz prin­si­pi­al rə­qi­bi­ni məğlub et­məyi baca­raca­q­dı.

Pol­şa­da­kı uğur həm də şah­mat­çı­la­rı­mı­zın va­hid ko­man­da ol­duğu­nu gö­s­­tər­di. Qə­lə­bə­dən so­nra Şəh­riy­ar Məm­mədya­rov, Tey­mur Rəcə­bov, El­tac Sə­fər­li, Ra­uf Məm­mə­dov və Qə­dir Hüsey­nov so­si­al şə­bə­kə­lər­də Hə­­şi­mo­va də­s­tək ol­duq­la­rı­nı yaz­dı­lar. Bu mə­na­da Var­şa­va­da se­vinc için­də olan şah­mat­çı­lar 4 il əv­vəl­ki qə­lə­bə­ni unut­mayıb. 2009-cu il Ser­biy­a­nın No­vi Sad şə­hə­rin­də ta­rix ya­zan Azər­baycan mil­li­si­nin şah­mat­çı­la­rın­dan bi­ri Vüqar idi. O za­man son tur­da bi­zə qə­lə­bə la­zım idi. Hə­min qə­lə­bə xa­lı­nı da 5 sa­at­dan ar­tıq müba­ri­zə apa­ran Vüqar qa­zan­dı.

Heç ki­mə sirr dey­il ki, ki­şi şah­mat­çı­la­rı­mız, sözün əsl mə­na­sın­da, böyük po­ten­si­a­la ma­lik­dir. Gənc ko­man­da­mız hər bir ya­rı­şın fa­vo­ri­ti sayı­lır. Şəh­riy­ar­la Tey­mur is­tə­ni­lən ko­man­da­nın li­de­ri­nə çe­v­ri­lə bi­lər. Dünya­nın güclü qross­mey­ster­lə­ri sı­ra­sı­na aid bu du­et­dən da­ha böyük uğur göz­lə­mək haq­qı­mız­dır. Qə­dir və Ra­ufa son löv­hə­lər­də hər za­man ümid et­mək olar. El­tac ar­tıq ko­man­da­da ye­ri­ni tu­tub və la­zı­mi an­da kö­məyə gəl­məyə qa­dir­dir. şah­mat­çı­la­ra debüt se­çi­min­də kö­mək edən ye­ni ka­pi­ta­nı­mız Alek­sandr Xa­lif­ma­n ən vaci­bi bir­lik ya­rat­mağa na­il ol­du. İkinci çem­pi­on­luq ar­tıq dünya çem­pi­o­nat­la­rın­da, Olim­pi­a­da­da qı­zıl me­dal uğrun­da ya­rış­mağın vax­tı çat­dığı­nı gö­s­tər­di. Əsas hə­dəf isə, tə­bii ki, şah­­mat tacı­nın Ba­kıya qay­ta­rıl­ma­sı­dır. "Qı­zıl oğlan­lar"dan bi­ri bu­nu müt­ləq bacar­ma­lı­dır. 

Və­tə­nə qayı­dan Av­ro­pa çem­pi­on­la­rı­nı Azər­baycan Re­s­pub­li­ka­sı­nın Pre­zi­den­ti İl­ham Əliy­ev qə­bul edib. İnam­lı qə­lə­bə müna­si­bə­ti­lə şah­mat­çı­la­rı tə­b­rik edən Pre­zi­dent İl­ham Əli-y­ev bu uğu­run Av­ro­pa şah­mat ta­ri­xin­də öz ye­ri­ni tu­tacağı­nı vu­rğ­u­layıb. Döv­lət baş­çı­sı hə­min qə­lə­bə­nin Azər­baycan xal­qı­nın is­te­da­dı və də­rin in­tel­lek­tu­al po­ten­si­a­lı­na də­la­lət et­di-y­i­ni bil­di­rib. Pre­zi­dent İl­ham Əliy­ev ulu ön­dər Hey­dər Əliy­e­vin ötən əs­rin 70-ci il­lə­rin­də Azər­baycan­da güclü şah­mat ənə­nə­lə­ri­nin bünö­v­rə­si­ni qoy­duğu­nu və Ümum­mil­li Li­de­rin öl­kə­mi­zin bütün bö­lg­ə­lə­rin­də şah­ma­tın in­ki­şa­fı­na tə­kan ver­diy­i­ni dey­ib. Döv­lət baş­çı­sı müstə­qil­lik il­lə­rin­də bu ənə­nə­nin bər­pa olu­na­raq da­ha da in­ki­şaf et­di­ril­diy­i­ni, re­g­i­on­lar­da ən müa­sir tə­ləb­lə­rə ca­vab ve­rən şah­mat mək­təb­lə­ri­nin ti­ki­lib is­ti­fa­dəyə ve­ril­diy­i­ni və bu in­tel­lek­tu­al oy­u­nun küt­lə­vi­liy­i­nə na­il ol­maq üçün döv­lə­tin məq­sədyönlü və ar­dıcıl iş apar­dığı­nı bil­di­rib.

Döv­lət baş­çı­sı növ­bə­ti şah­mat olim­pi­a­da­sı ki­mi mö­tə­bər ya­rı­şın Azər­baycan­da ke­çi­ril­mə­si ba­rə­də qə­ra­rın da öl­kə­mi­zin bu sa­hə­də qa­zan­dığı ar­dıcıl uğur­la­rın mən­ti­qi nə­ticə­si ol­duğu­nu qeyd edib.

Bu uğur­dan so­nra Azər­baycan Şah­mat Fe­de­ra­siy­a­sı Şəh­riy­ar Məm­mədya­rov­la Tey­mur Rəcə­bo­va is­ti­ra­hət ve­rə­rək, bu həf­tə Türkiy­ə­nin An­talya şə­hə­rin­də baş­la­nan ko­man­da­la­ra­ra­sı IX Dünya Çem­pi­o­na­tı­na gənclər­dən iba­rət hey­ə­ti gön­dər­mək qə­ra­rı­na gə­lib. Öl­kə­miz mö­tə­bər tur­ni­rə FIDE-nin də­və­ti ilə wild-card əsa­sın­da qa­tı­lır.

Tey­mur Rəcə­bov­la Şəh­riy­ar Məm­mədya­rov de­kab­r­da Pe­kin­də Ümumdünya İn­tel­lek­tu­al Oy­un­la­rın­da da müba­ri­zə apa­racaq. Üstə­lik, Məm­mədya­rov ar­tıq in­di­dən mart­da ke­çir­ləcək dünya çem­pi­on­luğu­na id­­di­a­çı­la­rın tur­ni­ri­nə ha­zır­laş­ma­sı vaci­b­dir. Şəh­riy­a­rın mö­tə­bər ya­rı­şa ha­zır­lıq pro­qra­mı­na müda­xi­lə edil­mə­mə­si üçün onun ya­rı­şa apa­rıl­ma­ma­sı məq­sə­də­uyğun sayı­lıb.

Tə­əssüf ki, xa­nım şah­mat­çı­la­rı­mız bi­zi se­vin­di­rə bil­mir. Dörd görüşdə qa­lib gə­lib, be­şin­də məğlub olan xa­nım şah­mat­çı­lar­dan iba­rət Azər­baycan ko­man­da­sı 8 xal­la 20-ci olub. Qi­tə çem­pi­o­nu adı­na isə 15 xal top­la­mış Uk­ray­na şah­mat­çı­la­rı sa­hib çı­xıb­lar. Hə­rəyə 14 xal yığmış Ru­siya və Pol­şa kol­lek­tiv­lə­ri ilk üçlükdə qə­rar­la­şıb.