QIRMIZI VƏRƏQƏ

Bey­nəl­xalq Fut­bol Fe­de­ra­siy­a­sın­da (FİFA) baş qal­dır­mış kor­rup­siya qal­­ma­qa­lı do­mi­no ef­fek­ti ve­rə­rək, ardar­da siy­a­si çax­naş­ma­la­ra sə­bəb olub. Mə­sə­lən, UEFA al­ter­na­tiv dünya çem­pi­o­na­tı­nın təş­kil edi­lə bi­ləcəy­i­nə da­ir hə­də səs­lən­di­rir, İng­il­tə­rə Fut­bol Fe­de­ra­siy­a­sı­nın rəh­bər­liyi 2018-ci il­də Ru­siy­a­da baş tut­ma­lı olan dünya çem­pi­o­na­tı­nın boy­kot olun­ma­sı mə­sə­lə­si­ni gündə­mə gə­ti­rir. FİFA pre­zi­den­ti Zepp Blat­ter UEFA-nın cid­di təz­yiq­lə­ri qar­şı­sın­da və­zi­fə­sin­dən is­te­fa ve­rib. La­kin Af­ri­ka və Asi­y­a­­nın fut­bol as­so­si­a­siy­a­la­rı Blat­te­ri is­te­fa qə­ra­rı­na ye­ni­dən bax­mağa çağı­rıb­lar. Blat­te­rin fə­a­liyyə­tin­dən na­ra­zı­lığın sə­bəb­lə­ri, onun FİFA-ya rəh­bər­lik et­diyi döv­rdə dünya fut­bo­lu­nun ya­şa­dığı müsbət və mən­­fi mə­qam­la­rı "R+"a Kiy­ev Fut­bol Fe­de­ra­siy­a­sı­nın pre­zi­den­ti İqor KOÇETOV şərh edib.

- 1998-ci il­dən dəy­iş­məz ola­raq FİFA-ya rəh­bə­lik et­miş şəxs növ­bə­ti müddə­tə də pre­zi­dent kür­süsündə qa­la bi­lər­mi?

- Kor­rup­siy­aya qur­şan­mış şəxs fut­bol sa­hə­sin­də qa­la bil­məz. Fut­bo­lun böyük so­si­al ro­lu var. Odur ki, bu sa­hə­dən cə­miyyə­tin in­ki­şa­fı, tə­miz qar­şı­lıq­lı an­laş­ma­la­rın for­ma­laş­ma­sı üçün is­ti­fa­də olun­ma­lı­dır. Fut­bol­dan şəx­si var­lan­ma, kor­rup­siya sxem­lə­ri­nin qu­rul­ma­sı üçün is­ti­fa­də yol­ve­ril­məz­dir. Araş­dır­ma za­ma­nı Blat­te­rin və ya­xın ət­ra­fı­nın kor­rup­siy­aya qur­şan­dıq­la­rı üzə çı­xar­sa, on­lar mütləq is­te­faya get­mə­li­dir­lər.

- Blat­te­rin ge­di­şi nəyi dəy­i­şəcək? Dünya fut­bo­lun­da hər han­sı is­ta­hat­la­ra start ve­ri­ləcək­mi?

- Hə­lə­lik Blat­te­rə qar­şı it­ti­ham irə­li sürülməy­ib. Hər şey is­tin­ta­qın ge­di­şin­də mə­lum olacaq. Ey­ni za­man­da, eti­raf et­mək la­zım­dır ki, Blat­te­rin fut­bo­lun in­ki­şa­fı­na şəx­si töh­fə­lə­ri də olub. Bə­li, o, matç za­ma­nı müba­hi­sə­li mə­qam­la­rın vi­de­g­örüntüsünün tə­k­rar iz­lən­mə­si ki­mi is­ta­ha­tın re­al­laş­dı­rıl­ma­sı­na qar­şı çı­xıb. Mə­sə­lə on­da­dır ki, ha­kim səh­vi də oy­un­çu­la­rın səh­flə­ri ki­mi, fut­bol mat­çı­nın tər­kib his­sə­si­dir. Vacib ola­nı qə­rə­zin, da­nı­şıl­mış mat­çla­rın ol­ma­ma­sı, fut­bol ilə ma­ni­pulya­siya edil­mə­mə­si­dir.

- Müa­sir bey­nəl­xalq fut­bol təş­ki­lat­la­rı nə­hə­ng ma­liyyə va­si­tə­lə­ri­ni ida­rə edir. Bu, kor­rup­siya üçün ge­niş mə­kan­dır...

- Hə­lə­lik FİFA-nın bir sı­ra fun­k­­si­o­ner­lə­ri­lə bağlı araş­dır­ma­lar ge­dir. İs­tin­ta­q­da müəyyən şübhə­lər var. İs­tin­ta­qın ge­di­şin­də bu şübhə­lər ya tə­s­di­qi­ni tap­ma­lı, ya da tək­zib olun­ma­lı­dır. Şübhə­lər əsas­lı çı­xar­sa və sübu­ta ye­ti­ri­lər­sə, FİFA-nın rəh­bər­liyi tam tər­ki­b­də is­te­faya get­mə­li­dir. Hət­ta, Blat­te­rin fə­a­liyyət­siz­liy­i­nin kor­rup­siy­a­nın in­ki­şa­fı­na tə­kan ver­diyi üzə çı­xar­sa be­lə, o, FİFA-nı dər­hal tərk et­mə­li­dir. Düşünürəm ki, Blat­te­rin da­ha bir müddə­tə FİFA pre­zi­den­ti po­s­tun­da qal­ma eh­ti­ma­lı çox az­dır. Bu po­sta na­mi­zəd­lər­dən isə Mi­şel Pla­ti­ni­ni da­ha üstün sayı­ram.

- Ye­ri gəl­miş­kən, Pla­ti­ni Blat­te­rin is­te­fa­sı­nı qə­ti şə­kil­də tə­ləb edən­lər­dən­dir. O, hət­ta FİFA-ya al­ter­na­tiv ya­ra­dacağı ilə bağlı hə­də də səs­lən­di­rib...

- Pla­ti­ni Blat­te­rin kor­rup­siy­aya qur­şan­ma eh­ti­ma­lı ilə bağlı fi­k­ri­ni qə­ti şə­kil­də ifa­də edib: "Av­ro­pa Blat­te­rə qar­şı­dır". Əmi­nəm ki, Pla­ti­ni və UEFA İcra­iyyə Ko­mi­tə­si gə­ləcək­də də bu möv­qey­i­nə sa­diq qa­lacaq. Blat­ter han­sı­sa möcüzə say­ə­sin­də FİFA pre­zi­den­ti po­s­tun­da qa­lar­sa, UEFA müva­fiq ad­dım­lar atacaq və bu ad­dım­lar heç də Blat­te­rin xey­ri­nə ol­may­acaq.

Pla­ti­ni­nin sərt möv­qey­i­nə gə­lincə, sər­hə­di ke­ç­mək la­zım dey­il. Görünür Blat­ter sər­hə­di ke­çib və bu, Av­ro­pa Fut­bo­lu­nun, şəx­sən Pla­ti­ni­nin eti­ka­sı­na, fəl­sə­fə­si­nə və psi­xo­lo­g­iy­a­sı­na uyğun dey­il.