V.V.XAMAZA:“AZƏRBAYJANDA MƏNFƏƏT RUSİYADAKINDAN DAHA YÜKSƏKDİR”

Fevralın 21-24-də Bakıda keçirilən ikinji Azərbayjan-Rusiya biznes forumunda bir çox rusiyalı biznesmenlər, həmçinin, bu ölkənin respublika və diyarlarının rəhbərləri tərəfindən Azərbayjana  sərmayə qoyuluşuna dair müxtəlif təkliflər səsləndi. Təklif olunan yeni layihələrin nə dərəjədə uğurla gerçəkləşdiriləjəyini, ümumiyyətlə, həyata vəsiqə alıb-almayajağını zaman göstərəjək. Anjaq sirr deyil ki, bu gün Azərbayjan bazarında çoxlu Rusiya şirkəti təmsil olunur, o jümlədən maliyyə sahəsində də sığorta şirkətləri və Rusiya kapitallı banklar çox məhsuldar şəkildə çalışır. Görəsən, Azərbayjan Rusiya maliyyəçilərini və bankirlərini nə ilə jəlb edir?  Müsahibimiz “Nikoyl” İnvestisiya-Kommersiya Bankının idarə heyətinin sədri Vasili Viktoroviç Xamazadır.

- Vasili Viktoroviç, “Nikoyl” İKB yalnız kommersiya bankı deyil, həm də investisiya bankıdır. Hazırda “Nikoyl” İKB və “Uralsib” Maliyyə Korporasiyası Azərbayjanda hansı investisiya proqramları üzərində işləyir?

- İkinji Azərbayjan-Rusiya Biznes Forumunun keçirilməsi bizə təkjə iş adamları ilə yox, həm də Azərbayjan hökuməti ilə dialoq qurmaq imkanı verdi. Bu, ölkənin gələjək iqtisadi həyatını müəyyənləşdirmək baxımından önəmlidir. Forum çərçivəsində mənim kənd təsərrüfatı naziri İsmət Abbasovla və İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin nümayəndələri ilə görüşlərim oldu. Biz razılaşdıq ki, forumdan sonra əməkdaşlığımızın formalarını və ölkə iqtisadiyyatı üçün aktual olan konkret investisiya layihələrini daha müfəssəl müzakirə edək. Anjaq artıq indidən deyə bilərəm ki, biz əmanətçilərimizin vəsaitlərini və Rusiyadan jəlb olunmuş resursları yeni aqrar texnologiyalara, meyvə və tərəvəzin emalı üzrə texnoloci xətlərə, tikintisi Azərbayjanın kənd təsərrüfatı üçün çox vajib olan soyuduju qur-ğulara yatırmağa hazırıq. Mütəxəssislərimiz tərəfindən diqqətlə öyrənilmiş ayrıja istiqamət isə tikinti və arakəsmə materiallarının istehsalıdır. Yaxın investisiya yatırımının konkret obyekti əla keyfiyyətli konyak və şərab istehsalçısı  olan “Tovuz-Baltiya” MMJ, kabel məhsullarının istehsalı ilə məş-ğul olan “Azərkabel” ASJ, “Savalan” mebel fabriki olajaq. Sonunju müəssisədə biz onun texniki avadanlığının tam yenilənməsi üzrə iri layihə hazırlayırıq və bu ay Rusiya və İsveçrədən məsləhətçilər gözləyirik. 

Bu gün biz inşaatçılardan tək-liflər qəbul edir və artıq mənzil tikintisinin birgə sərmayələşdirilməsi üzrə bir neçə layihə üzərində işləyirik. 

Texnoloci baxımdan “irəli getmiş” ayrıja bir layihə “Uralsib” MK-nin prosessinq mərkəzi ilə “Azərikard” mərkəzi arasındakı layihədir və bununla bağlı artıq saziş bağlanıb. Bu saziş Rusiyadan Azərbayjana və əksinə, pulköçürmələrini, eləjə də karta birbaşa nağd pul vəsaiti keçirilməsini asanlaşdıran texnologiyanın tətbiqini nəzərdə tutur. Texnologiya Host to host adı daşıyır. Qeyd edim ki, azərbayjanlı həmkarlarımızın bu texnologiyanın tətbiqinə böyük maraqları var və biz danışıqlar prosesinə başlayan kimi bu layihədə iştirak etmək istəyən banklardan mürajiətlər daxil olmağa başladı. 

-Nətijəsi oldumu?

- Layihə üzrə Azərbayjan Beynəlxalq Bankı və “Kapitalbank”la razılıq əldə etdik. Ümid edirəm ki, bu yay “lenti kəsəjəyik”. 

- Bəs sosialyönümlü layihələr barədə nə demək olar?

- Bu gün “Nikoyl” İKB Azərbayjan Dövlət İqtisad Universiteti (ADİU) ilə sıx əməkdaşlıq edir. Biz orada “Virtual bank” adlı elmi-praktik laboratoriya tətbiq etmişik və bu, tələbələrə birbaşa auditori-yada gerçək zaman recimində bankda hesab açmaqdan tutmuş, müştərilərə kredit verilməsinə qədər bütün bank əməliyyatları spektrini həyata keçirmək imkanı yaradır. 

“Uralsib” FK-nin rəhbəri Nikolay Svetkov isə ADİU-nun kitabxanasına iqtisadiyyata və bank işinə aid yeni nəşrlər bağışlayıb. Amma bu, hamısı deyil.  Biz qərara almışıq ki, ADİU ilə münasibətlərimizi güjləndirək. Artıq universitetlə onun tələbə və müəllim heyətinin kompüter texnologiyası əldə etməsi üçün kredit ayrılması barədə saziş imzalamışıq.  

- Siz söhbət zamanı qeyd etdiniz ki, İKB və MK Azərbayjanda mənzil tikintisi bazarına maraq göstərir. Ölkəmizin İpoteka kreditləşdirməsi bazarında aktiv iştirakçı olmağı planlaşdırırsınızmı?     

- Biz yaxın zamanlarda “Nikoyl” İKB-nin bazasında “Uralsib” MK-nin xüsusi İpoteka kreditləşdirməsi mərkəzinin yaradılması imkanlarını jiddi şəkildə öyrənirik. Rusiyada MK artıq iki belə mərkəz yaradıb. 

Eyni zamanda, biz Azərbayjanın İpoteka Fondunda akkreditə olunmuşuq və onun digər iştirakçıları ilə yanaşı, bu ildən fondun hesabına İpoteka kreditləri verəjə-yik. Onun kiçik məbləğli olmasını nəzərə alaraq qərara almışıq ki, biz bu vəsaiti, obrazlı desək, sajda lavaş yayan kimi yaymayaq, diqqətimizi yenə də ADİU-nun professor-müəllim heyətinə yönəldək. Bununla da gələjəyi olan elmi kadrların universitetdə, deməli, həm də Azərbayjanda qalmasını təmin edək. Bundan başqa, qarşılıqlı münasibətlərimizi inkişaf etdirərək, biz ADİU rəhbərliyi ilə belə bir razılıq əldə etmişik ki, universitetin bazasında bankın filialını açaq və iqtisadçı tələbələr burada bizim bankın əməkdaşları ilə birgə işləsinlər. Fikrimizjə, bu, nəzəriyyəni təjrübəyə maksimum yaxınlaşdırajaq. Həftənin şənbə günləri bank əməkdaşlarının tələbələrlə keçirdikləri seminar məşğələlər də bu məqsədi daşıyır. 

- Ümumiyyətlə, Azərbayjanın investisiya mühitini nejə qiymətləndirirsiniz?

- Gəlişigözəl danışmaq istəmirəm, anjaq Rusiyadan olan çoxsaylı soydaşlarımın sözünü təsdiq edərək deyə bilərəm ki, bəzi xüsusiyyətlərə (bu, hər ölkədə var) baxmayaraq, Azərbayjanda kifayət qədər effektiv işləmək mümkün-dür. Üstəlik, burada mənfəət Rusiyadakına nisbətən daha yüksəkdir; Azərbayjan xalqının ürəyinin genişliyi və qonaqpərvərliyi adamı heyrətləndirir, iş və əmin-amanlıq sarıdan rahatlıq yarardır. Buna isə heç də MDB-nin hər ölkəsində rast gəlmək olmur.