
"KRIMSIZ UKRAYNA YOXDUR"
Ukrayna Ali Radasının deputatı Andrey ŞevÇenko Krım ətrafındakı son durum, Rusiya-Ukrayna münasibətlərinin son vəziyyəti haqda fikirlərini "R+" jurnalına açıqlayıb
Müəllif: Ceyhun NƏCƏFOV Bakı
- Krım Muxtar Respublikasının parlamentinin Rusiyanın tərkibinə daxil olmasına dair qərarı Ukraynada yaşananlara necə təsir göstərəcək?
- Krımda keçiriləcək referendumun krımlıların öz müqəddəratlarını təyin etməsilə, öz təhlükəsizliklərilə bağlı narahatlıq keçirmələrilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Bütün bunlar yalnız Kremlin və şəxsən Rusiya prezidentinin marağıdır. Bütün böhran dövründə Krım parlamenti bircə legitim qərar da qəbul etməyib. Bütün qərarlar top-tüfənglə, prosedurların, Konstitusiyanın və s. pozulması ilə qəbul olunub. Problem yalnız Krıma və Ukraynaya aid deyil - Rusiya bütün dünyaya meydan oxuyur, "soyuq müharibə", açıq silahlı təcavüz, qarşıdurma, silahlanma yarışı dövrünə qayıdır.
- Kiyev Krım üzərində suverenliyini bərpa etmək üçün hansı addımları atacaq?
- Ukrayna hökuməti problemin siyasi, diplomatik vasitələrlə həlli üçün bütün mexanizmlərdən istifadə edəcək. Amma ölkənin ərazi bütövlüyünü təmin etmək üçün digər üsullardan istifadə hüququmuzu da özümüzdə saxlayırıq.
- Referendum vaxtı və ya ondan sonra Krımın Rusiyapərəst və Ukraynapərəst sakinləri arasında qarşıdurma başlaya bilərmi?
- Referendum top-tüfənglə, bir neçə günün içərisində və s. keçirilə bilməz. Bu, referendum yox, Rusiya qoşunlarının Krımdakı mövcudluğuna haqq qazandırmaq üçün vasitədir. Rusiya rəhbərliyi məyus olub: onlar rus əsgərlərinin gül-çiçəklə qarşılanacağını gözləyirdilər. Amma əksinə oldu - ukraynalılar ərazi bütövlüyü ideyası ətrafında birləşdilər. İndi Rusiya qoşunlarının Ukrayna ərazisinə yeridilməsinə hansısa şəkildə haqq qazandırmağa çalışır.
- Donetskdə, Luqanskda və digər regionlarda separatçılıq tendensiyaları nə qədər güclüdür?
- Bir müddət əvvəl təxribatlara, inzibati binaların ələ keçirilməsinə cəhdlər olub. Amma indi vəziyyət tam nəzarətdədir. Odessada, Zaporojedə, Luqanskda və digər şəhərlərdə Ukraynanın ərazi bütövlüyünə dəstək məqsədilə minlərlə insanın qatıldığı mitinqlər keçirilib.
- Krım məsələsində ABŞ və Aİ-nin nümayiş etdirdiyi mövqeni necə qiymətləndirirsiniz?
- Bütün aparıcı beynəlxalq tərəfdaşlarımız - Aİ, ABŞ və Çin bu məsələdə bizi dəstəkləyir. Bu, mənəvi, siyasi və maddi dəstəkdir. Məsələn, ABŞ Ukraynaya 1 milyard dollarlıq yardım ayırıb. Aİ 11 milyard avro yardım göstərmək haqda qərar qəbul edib və s. Bu yardımlar çox vacibdir. Çünki yeni hökumət təzə-təzə ayaqda durur. Ölkə iqtisadiyyatı kollaps vəziyyətindən çıxarılmalıdır. Tərəfdaşlarımız gələcəkdə Ukraynaya dəstəyin daha da artırılacağını bildirirlər. Məsələ ondadır ki, hər kəs bir dövlətin digərinə təcavüz etdiyini anlayır. Dünya ölkələrinin bir-birinin sərhədlərinin toxunulmazlığına hörməti, digər dövlətlərin ABŞ və Böyük Britaniyaya hörmət edib-etməyəcəyi Ukraynanın ərazi bütövlüyünün bərpasından asılıdır. Çünki Kiyevin nüvə silahından imtinası zamanı Ukraynanın təhlükəsizliyinin qarantı kimi, məhz, Vaşinqton və London çıxış edib. Bu, dünya miqyaslı böhrandır. Odur ki, Ukrayna təcavüzkarın qarşısında tək qalmayıb.
- Krım da postsovet məkanındakı "dondurulmuş münaqişələr" sırasına qoşula bilərmi?
- Bu məsələ müzakirə olunmur. Krımsız Ukrayna ssenarisi yoxdur. Ərazi bütövlüyümüzü qorumaq üçün kifayət qədər qüvvəmiz və vasitələrimiz var.
MƏSLƏHƏT GÖR: