“LEYLİLƏR ƏOX OLUB”

Muğa­mın in­sa­nı cə­sa­rət­lən­dir­diy­i­nin, qa­dı­na be­lə ki­şi gücü ver­mə­si­nin şa­hi­di ol­duq Xalq ar­ti­s­ti Sə­ki­nəİs­mayı­lo­va ilə söh­bə­ti­miz za­ma­nı. Sə­nət­ka­rın sə­mi­mi söh­bə­ti tə­lə­bə­lə­ri­nin də müşay­i­ə­ti ilə dərs de­diyi Mə­də­niyyət vəİncə­sə­nət Uni­ver­si­te­tin­də baş tut­du.

- Ba­har ye­ni  nə­fəs, ye­ni ruh de­mək­dir. Siz bu ye­ni fə­sil­dən nə­lər göz­ləy­ir­si­niz?

- Göz­lə­mək dey­ən­də ki, heç vaxt göy­dən nə­sə ha­zır düşmür. Gə­rək ye­ni­lik üçün ha­zır­la­şa­san. Onun üçün zəh­mə­tə qat­la­şa­san. Bu ya­xın­lar­da Hin­di­s­tan­da - Deh­li şə­hə­rin­də ke­çi­ri­lən fe­s­ti­val­da iş­ti­rak et­dim. Bi­zim on­suz da şöh­rət­li olan muğa­mı­mız Hin­di­s­tan səh­nə­sin­də bir da­ha özünün gö­zəl­liyi və füsun­kar­lığı ilə ma­raq­lı bir lay­i­hə­də tə­q­dim olun­du. Bi­zim öl­kə­də muğam fe­s­ti­va­lın­da qo­nağı­mız olan hin­di­s­tan­lı mu­si­qi­çi Ba­d­ri­na­tan Va­si­na­ti ilə bi­rgə "Rast" muğa­mı­nı Hin­di­s­tan səh­nə­sin­də bə­ra­bər ifa et­dik. Bu­nun üçün çox se­vincliy­əm. Tə­bii ki, bu mə­qam­da söz­üg­e­dən layi­hə­də mə­nə də­s­tək olan döv­lə­ti­mi­zə vəşəx­sən Meh­ri­ban xa­nım Əliy­e­vaya tə­şəkkürümü bil­di­ri­rəm. Döv­lə­ti­mi­zin qayğı­sı­nı gö­rən­dəəl­bət­tə ki, da­ha da ruh­la­nı­rıq. Tək mən yox, bütün sə­nət­kar­lar se­vi­ni­rik ki, il­lə­ri­mi­zi hə­dər ver­mə­mi­şik; mə­sə­lən, mən il­lər öncə xa­rici öl­kə­lə­rə muğam fe­s­ti­val­la­rı­na ge­dən­də hə­mi­şə düşünürdüm ki, yə­ni biz­də də nə vaxtsa be­lə fe­s­ti­val­lar və be­lə möh­tə­şəm sa­lon­lar olacaq­mı? Şükürlər ol­sun, ar­tıq beş il­dir ki, biz­də də be­lə fe­s­ti­val­lar var və onu ke­çi­rəcək böyük muğam mər­kə­zi­miz də var.

- Bil­diy­i­miz ki­mi, qa­val­la özünü müşay­i­ət edən ilk qa­dın xa­nən­də siz ol­mu­sunuz. Ye­ni­lik et­mək çə­tin ol­ma­dı ki?

- Bi­lir­si­niz, muğam ta­ri­xi­mi­zə nə­zər sal­saq, gö­rə­rik ki, ki­şi sə­nət­kar­lar­la ya­na­şı, qa­dın sə­nət­kar­la­rı­mız da çiy­in-çiy­i­nə muğam ifa edib, bu sə­nə­ti in­ki­şaf et­di­rib­lər. Bu­nu da­na bil­mə­rik. Bi­zim Hə­qi­qət Rzay­e­va, Gülxar Hə­sə­no­va, Sa­ra Qə­di­mo­va, Tükəz­ban İs­mayı­lo­va, Fat­ma Meh­rə­liy­e­va ki­mi qa­dın xa­nən­də­lə­ri­miz olub. Am­ma gə­lib ar­tıq mə­nim za­ma­nı­ma ça­tan­da, tə­bii ki,  fi­kir­ləş­dim ki, əg­ər qa­dın xa­nən­də ki­mi tə­q­dim olu­nub ta­nı­nır­sa, de­mə­li, qa­dın qa­val da ifa edə bi­lər. Niyə ikinci bir adam ya­nın­da əy­lə­şib onu müşay­i­ət et­mə­li­dir ki? Üçlük eləüç nə­fər­dən iba­rət ol­ma­lı­dır, mə­nim fi­k­rimcə. Düzdür, hər bir işin il­ki hə­mi­şəçə­tin olur. Bə­zən olur ki, hə­min ye­ni­lik qə­bul olun­mur. Am­ma mən bun­la­rı düşünmə­dim. Çünki çox böyük bir fe­s­ti­val ərə­fə­sin­də idim. Ame­ri­kaya sə­fə­rim var idi. Və bu mis­siy­a­nı ye­ri­nə ye­tir­mək üçün mə­nim­lə dördüncü mu­si­qi­çi­nin get­mə­si mümkünsüz idi. Bu­nun­la da mən qə­rar ver­dim ki, özüm öz ifa­mı müşay­i­ət edəcəy­əm. On beş gün ər­zin­də ha­zır­laş­dım. Və ilk də­fəəlim­də qa­val­la Ame­ri­ka­da səh­nəyəçıx­dım. Həy­əca­nım iki­qat idi. Am­ma pis də alın­ma­dı. Gə­lən­dən so­nra nə­in­ki mən özüm ar­tıq qa­val­sız səh­nəyəçı­xa bil­mir­dim, mən­dən so­nra da xa­nən­də qa­dın­lar  qa­val­sız səh­nəyəçıx­ma­dı­lar. Bu mə­nim üçün də, elə mu­si­qi ta­ri­xi­miz üçün də unu­dul­maz bir şey ol­du.

Dey­ir­di­lər, həm ifa, həm özünümüşay­i­ət qa­dın üçün çə­tin olacaq. Am­ma mən heç vaxt be­lə düşünmə­mi­şəm. Xa­nən­də­nin rit­mi, sə­si, qə­zəl-şe­i­riyya­tı, tə­ləffüzü, səh­nə görünüşü ha­mı­sı - bir ara­da ol­ma­lı­dır. Ona gö­rə də xa­nən­də adı­nı hər kə­sə aid et­mək ol­maz. Əg­ər bu sə­nət­də söz de­mək is­təy­ir­sən­sə, gə­rək çə­tin­lik­dən qor­x­may­a­san.

- On­da be­ləçı­xır ki, muğa­mı qa­dın xa­nən­dəüçün cə­sa­rət və hünər mey­da­nı he­sab et­mək olar?

- Əl­bət­tə olar. Niyə də ol­ma­sın? Azər­baycan qa­dın­la­rın­da olan cə­sa­rət, hünər, ki­şi qey­rə­ti, dey­ər­dim ki, ha­mı­da yox­dur. 90-cı il­lə­rin əv­vəl­lə­rin­də dey­ir­di­lər ki, "Şüştər" muğa­mı­nı ancaq ki­şi xa­nən­də­lər ifa edir­lər və bu­nu qa­dın­lar ifa edə bil­məz­lər. Am­ma mən bu­nu et­dim. Pis də alın­ma­dı və bu gün bu­nun da baş­la­nğıcı­nın adım­la bağlı ol­ma­sı mə­ni se­vin­di­rir və da­ha ye­ni iş­lər gör­məyə sö<span lang="EN-US" style="font-size: