
“LEYLİLƏR ƏOX OLUB”
“Amma xalqın yaddaşında qalanlar o qədər də əox deyil”, - deyir Xalq artisti Səkinə İsmayılova
Müəllif: Turan ŞAKİRBAKI
Muğamın insanı cəsarətləndirdiyinin, qadına belə kişi gücü verməsinin şahidi olduq Xalq artisti Səkinəİsmayılova ilə söhbətimiz zamanı. Sənətkarın səmimi söhbəti tələbələrinin də müşayiəti ilə dərs dediyi Mədəniyyət vəİncəsənət Universitetində baş tutdu.
- Bahar yeni nəfəs, yeni ruh deməkdir. Siz bu yeni fəsildən nələr gözləyirsiniz?
- Gözləmək deyəndə ki, heç vaxt göydən nəsə hazır düşmür. Gərək yenilik üçün hazırlaşasan. Onun üçün zəhmətə qatlaşasan. Bu yaxınlarda Hindistanda - Dehli şəhərində keçirilən festivalda iştirak etdim. Bizim onsuz da şöhrətli olan muğamımız Hindistan səhnəsində bir daha özünün gözəlliyi və füsunkarlığı ilə maraqlı bir layihədə təqdim olundu. Bizim ölkədə muğam festivalında qonağımız olan hindistanlı musiqiçi Badrinatan Vasinati ilə birgə "Rast" muğamını Hindistan səhnəsində bərabər ifa etdik. Bunun üçün çox sevincliyəm. Təbii ki, bu məqamda sözügedən layihədə mənə dəstək olan dövlətimizə vəşəxsən Mehriban xanım Əliyevaya təşəkkürümü bildirirəm. Dövlətimizin qayğısını görəndəəlbəttə ki, daha da ruhlanırıq. Tək mən yox, bütün sənətkarlar sevinirik ki, illərimizi hədər verməmişik; məsələn, mən illər öncə xarici ölkələrə muğam festivallarına gedəndə həmişə düşünürdüm ki, yəni bizdə də nə vaxtsa belə festivallar və belə möhtəşəm salonlar olacaqmı? Şükürlər olsun, artıq beş ildir ki, bizdə də belə festivallar var və onu keçirəcək böyük muğam mərkəzimiz də var.
- Bildiyimiz kimi, qavalla özünü müşayiət edən ilk qadın xanəndə siz olmusunuz. Yenilik etmək çətin olmadı ki?
- Bilirsiniz, muğam tariximizə nəzər salsaq, görərik ki, kişi sənətkarlarla yanaşı, qadın sənətkarlarımız da çiyin-çiyinə muğam ifa edib, bu sənəti inkişaf etdiriblər. Bunu dana bilmərik. Bizim Həqiqət Rzayeva, Gülxar Həsənova, Sara Qədimova, Tükəzban İsmayılova, Fatma Mehrəliyeva kimi qadın xanəndələrimiz olub. Amma gəlib artıq mənim zamanıma çatanda, təbii ki, fikirləşdim ki, əgər qadın xanəndə kimi təqdim olunub tanınırsa, deməli, qadın qaval da ifa edə bilər. Niyə ikinci bir adam yanında əyləşib onu müşayiət etməlidir ki? Üçlük eləüç nəfərdən ibarət olmalıdır, mənim fikrimcə. Düzdür, hər bir işin ilki həmişəçətin olur. Bəzən olur ki, həmin yenilik qəbul olunmur. Amma mən bunları düşünmədim. Çünki çox böyük bir festival ərəfəsində idim. Amerikaya səfərim var idi. Və bu missiyanı yerinə yetirmək üçün mənimlə dördüncü musiqiçinin getməsi mümkünsüz idi. Bununla da mən qərar verdim ki, özüm öz ifamı müşayiət edəcəyəm. On beş gün ərzində hazırlaşdım. Və ilk dəfəəlimdə qavalla Amerikada səhnəyəçıxdım. Həyəcanım ikiqat idi. Amma pis də alınmadı. Gələndən sonra nəinki mən özüm artıq qavalsız səhnəyəçıxa bilmirdim, məndən sonra da xanəndə qadınlar qavalsız səhnəyəçıxmadılar. Bu mənim üçün də, elə musiqi tariximiz üçün də unudulmaz bir şey oldu.
Deyirdilər, həm ifa, həm özünümüşayiət qadın üçün çətin olacaq. Amma mən heç vaxt belə düşünməmişəm. Xanəndənin ritmi, səsi, qəzəl-şeiriyyatı, tələffüzü, səhnə görünüşü hamısı - bir arada olmalıdır. Ona görə də xanəndə adını hər kəsə aid etmək olmaz. Əgər bu sənətdə söz demək istəyirsənsə, gərək çətinlikdən qorxmayasan.
- Onda beləçıxır ki, muğamı qadın xanəndəüçün cəsarət və hünər meydanı hesab etmək olar?
- Əlbəttə olar. Niyə də olmasın? Azərbaycan qadınlarında olan cəsarət, hünər, kişi qeyrəti, deyərdim ki, hamıda yoxdur. 90-cı illərin əvvəllərində deyirdilər ki, "Şüştər" muğamını ancaq kişi xanəndələr ifa edirlər və bunu qadınlar ifa edə bilməzlər. Amma mən bunu etdim. Pis də alınmadı və bu gün bunun da başlanğıcının adımla bağlı olması məni sevindirir və daha yeni işlər görməyə sö<span lang="EN-US" style="font-size:
MƏSLƏHƏT GÖR: