ETİRAF

Duyğu­sal fla­men­ko tak­tın­da Xo­a­kin Kor­te­sin qı­zğın göz­lə­ri­nin eh­ti­ras­lı ba­xış­la­rı vəəl­lə­ri­nin hə­rə­kə­ti, rit­mik "çeçyot­ka" za­ma­nı ov­sun­layır və za­ma­nı day­an­dı­rır. Bə­zən ada­ma elə gə­lir ki, bu qa­ra­çı ov­sun­çu qa­bi­liyyə­ti­nə ma­lik­dir. Tə­sadüfi dey­il ki, "Elle" jur­na­lı Xo­a­ki­ni dünya­nın ən sek­su­al ki­şi­lə­ri­nin ilk on­luğu­na da­xil edib. Mar­tın or­ta­la­rında İs­pa­niya­dan olan ta­nın­mış bay­la­or "Muğam dünya­sı" III bey­nəl­xalq mu­si­qi fe­s­ti­va­lı çər­çi­və­sin­də Ba­kı­da ye­ni "Dicen de mi" ("Mə­nim ba­rəm­də da­nı­şır­lar") rəqs ta­ma­şa­sı­nı tə­q­dim edib. "Əg­ər sən hət­ta büdrəy­ir­sən­sə, ya­nı­lır­san­sa, qoy bu da ürək­dən ol­sun, elə­diy­in hər şey­də "duende" ol­ma­lı­dır. Fla­men­ko "duende"siz tə­səvvür be­lə edi­lə bil­məz, qəl­bdəçuğlay­an alov möh­tə­şəm­dir. O yal­nız bir şeyi - ya­lan da­nış­mağı bacar­mır..." Bu, əbə­di, nəsil­dən-nə­si­lə ke­çən qa­ra­çı müdrik­liy­i­ni Xo­a­kin Kor­tes uşaq­lı­q­dan mə­nim­səy­ib. Bu, məhz onun fla­men­ko­su­nun əsa­sın­da du­rur. "Duende" nə­dir? "Duende" fla­men­ko ifa­sı­nın qəl­bi­dir. Bun­suz o, incə­sə­nət sayı­la bil­məz. Bu is­pan­mən­şə­li söz hər­fi şə­kil­də "ruh", "görünməz", "cin" ki­mi tərcümə edi­lir. Am­ma incə­sə­nət ba­rə­də iş­lə­di­lən­də o, baş­qa mə­na qa­za­nıb və "hiss", "atəş", "ma­g­iya" ki­mi tərcümə edi­lə bi­lər. Əg­ər biz­də "on­da atəş yox­dur­sa" dey­ir­lər­sə, İs­pa­niy­a­da "no tiene duende" dey­ir­lər. Du­en­de rəq­si da­ha çox şa­man­lığa və ma­g­iy­aya çe­vi­rir və bun­da nə­sə ib­ti­dai, qə­dim ri­tu­al rəq­slə­rə apa­ran nə­lər­sə var. Məşhur bay­la­or Xo­a­kin Kor­tes rəq­sin ru­ha­ni­liyi, fla­men­ko eh­ti­ra­sı və ki­no ba­rə­də fi­kir­lə­ri­ni "R+"la bölüşüb.

- Xo­a­kin, fla­men­ko siz­dən ötrü nə­dir?

- Bu mə­nim həy­a­tım­dır, bu mə­nəm. Ar­tıq 30 il­dən ar­tı­q­dır, fla­men­ko oy­nayı­ram. Bu rəqsi ger­çək qa­dı­na aşiq olan ki­mi se­vi­rəm. Mən­dən ötrü fla­men­ko mə­nim se­vg­i­lim, qa­dı­nım­dır. İl­lər ke­ç­mə­si­nə bax­may­a­raq, bu eh­ti­ra­s­ve­rici qa­dı­na get­dikcə da­ha ar­tıq aşiq olu­ram. Bu se­vg­i­nin he­sa­bı­na mən özümü kəşf et­dim, çox ye­ni şey­lər öy­rən­dim, müxtə­lif öl­kə­lər­də ol­dum. Qa­zan­dığım hər şeyə, mə­nə ver­diyi hər şeyə gö­rə Ya­ra­da­na şükür edi­rəm. Mən ye­ni­dən doğul­sam, ye­nə də fla­men­ko­nu se­çər­dim. Rəq­sin he­sa­bı­na Azər­bayca­nı da gördüm. Çox ümid edi­rəm ki, yeni­dən bu­raya dö­nəcəyəm. Gəl­dim ki, si­zə fla­men­ko­nu gö­s­tə­rim, ba­kı­lı­la­rı bu eh­ti­ras­lı rəq­slə ta­nış edim. Fla­men­ko yal­nız mə­nim xal­qım üçün incə­sə­nət dey­il, həm də bu, onun həy­at tər­zi, mə­nə­vi du­ru­mu­dur.

Fla­men­ko or­ta yüzil­li­lər Ən­də­lu­su­nun xal­qla­rın­da mə­də­niyyət­lə­rin qo­vuş­ma­sın­dan ya­ra­nıb, ora­da ərəb­lər, yə­hu­di­lər, qa­ra­çı­lar, xri­s­ti­an­lar bir ara­da ya­şayıb­lar. Hə­min üç din - xri­s­ti­an­lıq, is­lam və iu­da­izm öz dövrlə­rin­də dinc ya­şayıb­lar. Yə­ni bi­zim günlər­də­ki ki­mi dey­il… Düşünürəm, on­da ümu­mi ax­ta­rış dövrü olub. Müxtə­lif din­lə­rin in­san­la­rı bi­lik və mə­də­niyyət müba­di­lə­si apa­rıb­lar. Di­ni dəy­ər­lər müxtə­lif din­lər tə­rə­fin­dən müxtə­lif cür şərh edil­sə də, on­la­ra ha­mı tə­rə­fin­dən ey­ni sə­viyyə­də hör­mət edi­lib. Fla­men­ko hə­min dövrün rəm­zi ki­mi mə­də­niyyət­lər qov­şağın­da for­ma­la­şıb, müxtə­lif ənə­nə­lə­ri özündə sin­tez  edib.

- Si­zin rəqs ta­ma­şa­sı "Dicen de mi" ("Mə­nim haq­qım­da da­nı­şır­lar") ad­la­nır. İn­san­lar si­zin haq­qı­nız­da nə da­nı­şır­lar?

- Müxtə­lif şey­lər. Çox vaxt bun­lar sa­dəcə de­di-qo­du­dur. Əg­ər mə­nim, əs­lin­də, necə ol­duğu­mu bil­mək is­təy­ir­si­niz­sə, sa­dəcə, ba­xın, necə rəqs edi­rəm. Mə­nim rəq­sim əvə­zi­mə da­nı­şacaq. Bütün ya­şan­tı­la­rım və düşüncə­lə­rim mə­nim hə­rə­kət­lə­rim­də­dir.

- Siz klas­sik fla­men­ko­nu çağdaş rəqs ele­men­t­lə­ri iləçuğlaş­dı­rır­sı­nız. Si­zi bu rəq­sə han­sı mu­si­qi is­ti­qa­mət­lə­ri ruhlan­dı­rıb?

- Təcrübə gö­s­tə­rir ki, fla­men­ko eh­ti­ra­sı klas­sik ba­let­lə vəçağdaş rəq­slər­ləçox gö­zəl uyğun gə­lir. Uşaq­lı­q­dan üsyan­çı ol­mu­şam və in­di də hər şeyi özüm bil­diy­im ki­mi edi­rəm. Bu mə­nə "bir­ləş­məz­lə­ri" bir­ləş­di­rə­rək, öz üslu­bu­mu tap­mağa yar­dım edib. Mə­nim çı­xı­şım­da is­pan, ərəb, la­tın mu­si­qi­si­nin və hət­ta klas­si­ka­nın sin­te­zi hiss edi­lir. Han­sı­sa bir kon­kret jan­rda iş­lə­mi­rəm və öz çı­xı­şı­ma müxtə­lif mil­li rəq­slə­rin ele­men­t­lə­ri­ni əla­və et­məyəça­lı­şı­ram. Be­ləçı­xır ki, fla­men­kom bir növ dünya xal­qla­rı­nın rəq­si­dir.

- Siz Ba­kıya "Muğam dünya­sı