FİLTRSİZ ROMA
Ömründə azı bir dəfə görməyə dəyən əbədi şəhər
Müəllif: Elçin HÜSEYNOV, Bakı-Roma-Bakı
Roma sadəcə bir şəhər deyil, açıq səma altında nəhəng muzeydir ki, burada hər daş tarixlə nəfəs alır. Burada Kolizeyin mənzərəsi ilə səhər yeməyi yemək, Panteonun kölgəsində nahar etmək və Navona meydanında küçə musiqiçilərinin müşayiəti ilə şam etmək mümkündür. Lakin Roma təkcə qədim xarabalıqlar və sənət şedevrləri haqqında deyil. Bu, həm də səs-küylü bazarlar, rahat ailə trattoriyaları, turistlərdən gizli həyətlər və xüsusi “dolce vita” (şirin həyat) atmosferi barəsindədir. Əgər Romaya ilk dəfə gedirsiniz və ya bu şəhərin yeni tərəflərini kəşf etmək istəyirsinizsə, bu bələdçi sizə ideal səyahəti planlaşdırmağa kömək edəcək.
Ən yaxşı vaxtı planlaşdırırıq
Romanı ziyarət etmək üçün ən yaxşı vaxt yaz (aprel-may) və payız (sentyabr-oktyabr) aylarıdır. Bu dövrdə xoş isti hava olur, yəni insanı əldən salan isti olmur və yaya nisbətən turist az olur. İyul və avqust ən isti aylardır, temperatur +35°C-yə çata bilər, günəş altında isə daha çox. Buna görə də yerli sakinlərin çoxu bu dövrdə şəhərdən getməyə çalışırlar. Qışda Romada sərin olur, amma çox soyuq olmur. Əvəzində muzeylərə növbələr demək olar ki, olmur, hotel və təyyarə biletlərinin qiymətləri isə nəzərəçarpacaq dərəcədə aşağı olur.
Əbədi şəhərin damı altında
Roma zəngin tarix, mədəniyyət və memarlığa malik şəhərdir və burada yaşayış yerinin seçimi sizin məqsədlərinizdən, büdcənizdən və üstünlüklərdən asılıdır. Həm mərkəzi, turistik rayonlar, həm də daha sakit, qiymətcə əlçatan məhəllələr var.
“Centro Storico” kimi tanınan Romanın tarixi mərkəzi yaşamaq üçün ən rahat rayonlardan biri hesab olunur. Burada əsas görməli yerlər yerləşir: Panteon, Navona meydanı, Trevi fəvvarəsi, İspan pilləkənləri və s. Bu rayonda yaşamaq çox rahatdır, çünki demək olar ki, hər yerə piyada getmək olar. Lakin qiymətlər burada yüksəkdir. Sadə üçulduzlu hoteldə qalmaq orta hesabla iki nəfər üçün səhər yeməyi ilə bir gecə üçün 150-250 avroya, mənzil kirayəsi isə 120-200 avroya başa gələcək.
Trastevere dar küçələri, rahat restoranları və canlı atmosferi olan rayondur. O, xüsusilə axşam saatlarında çoxsaylı bar və kafelər açılanda turistlər arasında populyardır. Burada yaşayış qiymətləri mərkəzdəkindən bir az aşağıdır. Orta səviyyəli hotelin bir gecəsi təxminən 100-180 avro, mənzilin isə 90-150 avro təşkil edir.
Monti rayonu Kolizey və Roma Forumunun yaxınlığında yerləşir. O, dəblidir, lakin burada turistlər daha azdır. Burada çoxlu dəbli kafelər, kiçik butiklər və barlar var. Bu rayonda hoteldə gecələmək təxminən 110-190 avro, mənzil kirayəsi isə 100-160 avro təşkil edir.
Prati Vatikanın yanında yerləşən zərif və sakit rayondur. Burada turistlər daha az, yerli sakinlər daha çox, yaxşı infrastruktur və çoxlu mağazalar var. Bura sakit mühit axtaranlar üçün uyğundur. Burada yaşamaq hoteldə 90-160 avroya, mənzildə isə 80-140 avroya başa gələcək.
Əgər daha büdcəli variant axtarırsınızsa, San-Covanni və Appio Latino rayonlarına baxmaq məsləhətdir. Onlar mərkəzdə yerləşmir, lakin metro sayəsində şəhərin digər hissələri ilə yaxşı əlaqələndirilib. Burada gecəsinə 60-90 avroya mənzil tapmaq olar. Digər ucuz variant Tiburtina və Nomentano rayonlarıdır. Onlar da vağzalla yaxşı əlaqələndirilib və büdcəli turistlər üçün uyğundur. Burada yaşayış yeri kirayəsi gecəsinə 50-80 avrodan başlayır. Ostiense və Qarbatella rayonları tələbələr və gənclər arasında populyardır. Burada rahat və yaradıcı atmosfer var, yaşayış qiymətləri gecəsinə 60-100 avro arasında dəyişir.
Əgər Romada bir həftə və ya daha çox qalmağı planlaşdırırsınızsa, mənzil və ya şəxsi ev kirayələməyi nəzərdən keçirmək ağıllı olardı. Mərkəzdən kənarda gecəsinə 50-70 avrodan başlayan büdcəli mənzillər tapmaq olar. Orta seqmentdə qiymət təxminən 90-140 avro təşkil edəcək. Mərkəzdə “premium” sinif mənzillər gecəsinə 200-300 avro və daha yüksək ola bilər. Ailə və ya şirkət üçün ayrıca ev kirayəsi mərkəzi rayonlarda 300-600 avro, uzaq rayonlarda isə 150-250 avro təşkil edə bilər.
Bəlkə də yaşamaq üçün ən rahat, lakin tam təhlükəsiz olmayan variant mərkəzi dəmiryol vağzalı olan Termini rayonudur. O, Romanın əsas nəqliyyat qovşağı olduğu üçün rahatdır. Birincisi, turistlər üçün hava limanı ilə 24 saat əlaqə yaradılıb (həm avtobuslarla, həm də qatarla). İkincisi, bu, İtaliyanın istənilən regionlarına və şəhərlərinə dəmiryolu ilə getmək üçün ideal nöqtədir. Lakin nəzərə alın ki, Termini ətrafındakı küçələr axşam saatlarında çox da təhlükəsiz deyil...
İtalyan günəşi altında cibgirlər
Termini vağzalı İtaliyanın və Avropanın hər yerindən qatarların gəldiyi Romanın əsas dəmiryol qovşağıdır. Stansiyanın ətrafında çoxsaylı ucuz hotellər, kafelər və mağazalar var. Rayon yerləşmək və şəhərdə hərəkət etmək üçün rahat olsa da, Romada ən az təhlükəsiz rayonlardan biri kimi tanınır.
Burada ən geniş yayılmış problemlər bunlardır. Birincisi, burada xüsusilə axşam və gecə saatlarında gələnlərdə narahatlıq hissi yaradan çoxlu evsizlər, sərxoşlar və narkomanlar var. Və yadda saxlamaq lazımdır ki, Roma artıq bir neçə ildir ki, Avropanın ən təhlükəsiz olmayan şəhəri kimi tanınır - gecə gəzmək məsləhət deyil.
Romanın ikinci əsas problemi vağzal yaxınlığında, metroda, avtobuslarda, əsas görməli yerlərin yaxınlığında xüsusilə fəal olan cibgirlər hesab edilməlidir. Onların hədəfi çox vaxt daha az diqqətli olan və oğurluq risklərinin yüksək olmasına alışmayan turistlərdir.
Üçüncüsü, inadcıl satıcılar və fırıldaqçılar. Küçə “köməkçiləri” biletlər, baqaj, şəkil çəkmək kimi istənilməyən kömək təklif edə, sonra isə pul tələb edə bilərlər. Fırıldaqçılar saxta “uğur bilərziklər”i, sonunda ödəniş tələb edəcək saxta petisiyalar və bir çox başqa şeylər təklif edə bilərlər. Üstəlik, fırıldaqçılar və cibgirlər çox vaxt tək olmurlar, “əməliyyat” zamanı diqqətinizi yayındıracaq bir qrupda olurlar. Odur ki, ayıq-sayıq olmalısınız!
İtaliya səyahət üçün təhlükəsiz ölkə hesab edilsə də, xüsusilə oğurluq kimi xırda cinayətkarlıq aktual problem olaraq qalır. Polis isə çoxsaylı cinayətlər səbəbindən çox vaxt müraciətlərə reaksiya vermir.
Ekspertlər belə hallarda heç vaxt qiymətli əşyaları nəzarətsiz qoymamağı, bel çantaları və ya gizli ciblərdən (və ya zəncirbəndli ciblərdən) istifadə etməyi, bütün sənədləri və böyük məbləğdə nağd pulu özünüzlə daşımaqdan çəkinməyi məsləhət görürlər. Həmçinin, xüsusilə vağzallar və turistik görməli yerlərin yaxınlığında tanımadığınız insanlara etibar etmək olmaz. Mütəxəssislər, həmçinin diqqətçəkən zinət əşyalarını, bahalı aksessuarları, telefonları və geyimləri özünüzlə götürməməyi məsləhət görürlər. Hotellərə ümid etmək və bahalı əşyaları otaqda qoymaq məsləhət deyil. İtaliya gözəl ölkədir, lakin təhlükəsizlik baxımından qüsursuz deyil.
Sezarın izləri ilə
Əbəs yerə deyilməyib ki, bütün yollar Romaya aparır. Yeddi təpə üzərində yerləşən bu əfsanəvi şəhər sanki tarix, incəsənət və memarlıq ensiklopediyasıdır. Burada keçmiş və indiki zaman vahid bir kətan kimi birləşir, hər döngədə yeni bir kəşf var. İstər ilk dəfə gəlmiş olun, istərsə də yenidən qayıdın, Roma həmişə sizi təəccübləndirəcək nəsə tapacaq.
Romanın simvolu olan Kolizeydən başlayaq. Bu sadəcə bir amfiteatr deyil, Qədim dünyanın həqiqi mühəndislik möcüzəsidir. Onun divarları arasında ehtiraslar qaynayıb, dramlar oynanıb və qladiator döyüşləri keçirilib. Onun tağları altında gəzin və iki min il əvvəl nəfəsini saxlayan kütlənin əks-sədasını eşidəcəksiniz. Bəli, əlbəttə, növbədə dayanmalı və giriş üçün xeyli pul ödəməli olacaqsınız, lakin bu, tarixdir - məhz böyük hərflə.
Kolizeyin yanında antik Romanın siyasi və dini mərkəzi olan Roma Forumu yerləşir. Məbədlərin xarabalıqları, zəfər tağları, sütunlar və bazilikalar hələ də keçmiş dövrün əzəmətini qoruyub saxlayır. Qədim səkilərlə gəzin və dünyanın taleyinin necə həll olunduğunu təsəvvür edin.
Bəlkə də antik dövrün ən harmonik binalarından biri Panteondur. Onun günbəzi hələ də mühəndislik şedevri hesab olunur. İçəri daxil olduqda, memarlığın fəlsəfəyə çevrildiyi bir məkanda olacaqsınız. Günbəzdəki dairəvi dəlikdən keçən işıq şüası sanki əbədiyyəti izləyən göylərin gözüdür.
Dindar olmasanız belə, Vatikanı ziyarət etməyə dəyər. Bura dünya səviyyəli sənət şedevrlərinin cəmləşdiyi Romanın qəlbində ayrıca bir dövlətdir. Vatikandakı ən məşhur tikili planetin ən möhtəşəm məbədlərindən biri olan Müqəddəs Pyotr kilsəsidir. Adətən, buraya böyük növbələr olur, çünki giriş pulsuzdur. Üstəlik, kilsədə (10 avro qarşılığında) şəhərə mənzərinin açıldığı günbəzə qalxmaq olar. Vatikanın bütün digər muzeyləri, o cümlədən Mikelancelonun freskaları olan Sikstin kapellası pulludur. Vatikan muzeylərinin bütün otaqlarını ən səthi şəkildə gözdən keçirmək üçün sizə minimum bir gün lazım olacaq və əgər vaxtınız varsa, bu, şübhəsiz ki, buna dəyər.
Trevi fəvvarəsinə pul atmaq sadəcə turistik ənənə deyil, həqiqi şəhər əfsanəsidir. İnama görə, bir sikkə atsanız Romaya qayıdacaq, iki sikkə atsanız sevgi tapacaq, üç sikkə atsanız isə evlənəcəksiniz. Və görünür, belə şayiələr sayəsində hər il şəhər xidmətləri fəvvarədən 1,5 milyon avrodan çox pul çıxarır ki, bu da xeyriyyə məqsədlərinə xərclənir. Hazırda hakimiyyət orqanları hətta fəvvarəyə baxmaq üçün ödəniş tətbiq etmək, ona giriş imkanını məhdudlaşdırmaq imkanını nəzərdən keçirirlər.
Daha bir vacib görməli yer Trinita-dei-Monti kilsəsini və İspaniya meydanını birləşdirən İspan pilləkənidir. Bu, təkcə memarlıq baxımdan görməli yer deyil, həm də görüşlər, fotosessiyalar və dəb nümayişləri üçün kultlaşmış məkandır. Yazda o, çiçəklərə qərq olur, yayda isə insanlara.
Tibr çayının üzərində vaxtilə mavzoley, sonra qala, papa iqamətgahı və hətta həbsxana olan Müqəddəs Mələk qalası ucalır. Onun baxış meydançasından şəhərə ən yaxşı mənzərələrdən biri açılır - xüsusilə günəş batarkən.
Əgər təkcə qədim Romanı deyil, həm də canlı, döyünən Romanı görmək istəyirsinizsə, Trastevere rayonuna rəvan olun: dar küçələr, rahat trattoriyalar, küçə musiqiçiləri və vurulmamağın mümkün olmadığı atmosfer. Bu, parıltısız, həqiqi Romadır.
Xəzinə axtarışında olan alış-veriş həvəskarları
Roma təkcə antik xarabalıqlar və barokko şedevrləri deyil, həm də alış-veriş üçün əla yerdir. Burada hər şeyi tapmaq olar: dünya brendlərinin lüks butiklərindən tutmuş rahat vintaj dükanlarına və yüksək keyfiyyətli geyimlərə hiss olunacaq endirimlər təklif edən nəhəng outletlərə qədər. Əgər səyahət planlaşdırırsınızsa və İtaliyadan təkcə təəssüratlar deyil, həm də uğurlu alış-verişlər gətirmək istəyirsinizsə, Roma məhz həmin məkandır.
Roma alış-verişinin ürəyi İspan pilləkəni ətrafındakı rayondur. “Via dei Condotti” küçəsi Milanın “Via Montenapoleone” küçəsinin yerli versiyası hesab olunur: burada “Prada”, “Gucci”, “Louis Vuitton”, “Bulgari” və digər lüks brendlərin mağazaları yerləşir. Qiymətlər yüksəkdir, lakin seçim maksimum, vitrinlər isə əsl sənət əsərləridir. Əgər daha əlçatan bir şey istəyirsinizsə, uzun piyada küçəsi olan “Via del Corso”ya yollanın, burada kütləvi market mağazaları (“Zara”, H&M, “Mango”) və demokratik İtalyan brendləri (“Furla”, “Liu Jo”, “Intimissimi”) cəmləşib. Burada həmçinin kitab, kosmetika və geyim mağazaları olan gözəl “Galleria Alberto Sordi” passajı yerləşir.
Əgər küçələrdə qaçmaq əvəzinə bir yerdə alış-veriş etməyi üstün tutursunuzsa, Parisin “Galeries Lafayette”nin Roma analoqu olan “La Rinascente” ticarət mərkəzinə baş çəkin. Burada həm lüks, həm də kütləvi market var, yuxarı mərtəbədə isə şəhərə panoramik mənzərəsi olan yaxşı fud-kort mövcuddur.
Paytaxtdan 15 km məsafədə İtaliyanın ən böyük ticarət mərkəzlərindən biri olan “Euroma2” yerləşir. İkimərtəbəli mağazalarda “Ikea” və “Zara”dan tutmuş “Apple” və “Sephora”ya qədər brendlərin məhsulları var. Kinoteatr, uşaq əyləncələri və fud-kortu olan digər nəhəng ticarət mərkəzi “Porta di Roma”dır.
Qənaətcil alış-veriş həvəskarları üçün əsl Məkkə qiymətlərinin dəfələrlə aşağı olduğu Roma outletləridir. Əlbəttə ki, əgər yeniliklərin arxasınca qaçmırsınızsa. Burada məşhur brendlərin əşyalarını il boyu 30-70% endirimlə almaq olar. Onların arasında ən məşhuru Romadan 25 km məsafədə yerləşən “Castel Romano Designer Outlet”dir. Ora Termini stansiyasından “şatl” avtobusları ilə getmək olar, lakin buna bütün günü sərf etməyə hazır olun.
Yadda saxlayın ki, İtaliyada iki əsas endirim dövrü var. Qış endirimləri yanvarın əvvəlindən fevralın sonuna qədər, yay endirimləri isə iyulun əvvəlindən avqustun sonuna qədər davam edir. Bu vaxt mağazalarda, xüsusilə kütləvi marketlərdə endirim 50-70%-ə çatır. Lüks brendlər qiymətləri daha gec, adətən mövsümün sonuna doğru aşağı salırlar.
Yeri gəlmişkən, əgər siz Avropa İttifaqı rezidenti deyilsinizsə, “Tax Free” sayəsində bir çekdə 154,99 avrodan yuxarı alış-veriş zamanı ƏDV-ni (təxminən 12-15%) geri ala bilərsiniz. Mağazada “Tax Free” formasını istəyin və hava limanında geri qaytarmanı rəsmiləşdirin.
Pulsuz qalmamaq üçün
Mütəxəssislər Romada qalmaq və pul xərcləmək üçün bir neçə mümkün variantı hesablayıblar. Beləliklə, yaşayış, qida, muzeylər və nəqliyyat daxil olmaqla Romada bir həftəlik qənaətcil büdcə variantı azı 700-800 avro təşkil edə bilər. Standart variant azı 1300-1400 avro ola, “premium” paket isə 2600 avrodan başlaya bilər.
Bu sadə məsləhətlər səyahətdə qənaət etməyə və maliyyə çətinliklərindən qaçmağa kömək edə bilər. Bilin ki, Roma muzeyləri hər ayın ilk bazar günü pulsuzdur - ekskursiyaların bu günə düşməsi üçün səyahəti planlaşdırın. Muzeylərə, ekskursiyalara və İtaliyanın digər şəhərlərinə səfərlərə biletləri əvvəlcədən almaq məsləhətdir. Beləliklə, xeyli qənaət etmək olar. Əgər hər şeyi son günə saxlasanız, qiymətlər - xüsusilə dəmiryol və avtobus nəqliyyatına, iki, hətta üç dəfə arta bilər.
Bir çox turistlər ictimai nəqliyyat və muzeylərə endirimlər üçün “Roma Pass” (muzey kartı və gediş bileti) alırlar. Əgər hoteliniz səhər yeməyi vermirsə, barlarda 3 avroya kapuçino və kruassan (və ya digər şirniyyat) tapmaq olar. Nəzərə alın ki, bir çox İtalyan barlarında sifarişinizin masada qəbul edilməsi üçün əlavə ödəniş nəzərdə tutulub. Girişdə göstərilən sifariş qiymətləri, xüsusilə içkilər, çox vaxt bar piştaxtasında ayaq üstə içmək üçün hesablanır.
Tıxaclarda vaxt itirməmək üçün bir çox turistlər Romada cəmi üç xətti olan və ucuz olan metroda gəzməyi üstün tuturlar. Daha yaxşı variant piyada gəzintidir. İtalyan paytaxtının bütün tarixi mərkəzini asanlıqla piyada gəzmək olar. Eyni zamanda şəhər fəvvarələrindən su götürün - o təmiz və pulsuzdur. “Nasoni” adlanan bu içməli quyular yayın istisində bir çox şəhər sakinlərini və turistləri xilas edir.
Bələdçilərin məsləhət gördüyü kimi, nahar və ya şam yeməyi üçün ən yaxşı yerlər Trastevere və ya Montidəki kiçik ailə trattoriyalarıdır. Yaxşı restoranda nahar adambaşına azı 20-30 avroya başa gələcək. Yeri gəlmişkən, restoranlarda soruşmadan çörək və su gətirə bilərlər (3-4 avro), bunlar sonra əlavə olaraq hesaba daxil ediləcək. Bir çox restoranlarda yekun hesaba, həmçinin xidmət haqqı (“coperto”) daxil edilir.
Deyirlər ki, Roma şəhər deyil. Bu, bir hissdir. O, yorucu ola bilər, amma mütləq sizi valeh edəcək. Bu şəhər yaxşı şərab kimi, tədricən açılır. Siz görməli yerlər üçün gələcəksiniz, onun hər bir guşəsinə sevgi ilə gedəcəksiniz. Və ənənənin tələb etdiyi kimi, mütləq fəvvarəyə bir sikkə atın. Qayıtmaq üçün. Çünki Romaya həmişə qayıtmaq istəyirsən.
MƏSLƏHƏT GÖR:









154

