DAUQAVA ŞİŞ UCLARININ SİMFONİYASI

Dauqava çayının sahilində yerləşən Latviyanın paytaxtı Riqa mədəni keçmişi ilə müasirliyi, Avropa zərifliyi ilə Baltik təmkini və rahatlığı möhtəşəm memarlıqla birləşdirən şəhərdir. Riqaya ən yaxşı vaxt yaz və ya payızın əvvəlləri - may, sentyabr və ya hətta iyun aylarıdır, bu zaman şəhər xüsusilə gözəl olur. Həmin dövrlərdə yay aylarındakı kimi çox izdihamlı olmur, lakin Köhnə şəhərin küçələrində gəzintidən, küçə kafelərində oturmaqdan və parklarda pikniklərdən, həqiqətən, zövq almaq üçün kifayət qədər isti və yaşıllıq olur.

Yayda da Riqada yaxşıdır, xüsusən də səyahəti Yurmalada dəniz istirahəti ilə birləşdirmək istəyirsinizsə, lakin iyul və avqust aylarında şəhərdə çoxlu turist ola bilər və hotellər daha bahalıdır.

Qışda Riqa öz tərzi ilə cazibədardır - milad yarmarkaları, rahat kafelər, qlüveyn və darçın qoxusu, lakin gün işığı qısadır və Baltik dənizindən gələn soyuq və küləklərə hazır olmaq lazımdır.

Bir milyon turistin gecələdiyi yer

Riqa Baltikyanı ölkələrində ən populyar turizm istiqamətlərindən biridir və 2025-ci il üçün Avropanın ən yaxşı istiqamətləri reytinqində ikinci yeri tutur. Riqaya ən çox Litva, Estoniya, Almaniya, Finlandiya və Böyük Britaniyadan turistlər gəlir. Rəsmi statistikaya görə, 2024-cü ildə Latviyanı 2,7 milyon insan ziyarət edib: təkcə Riqanı isə təxminən 1,2 milyon.

Riqada hər zövqə və büdcəyə uyğun hotellər var. Büdcə turistləri üçün ümumi otaqda bir yataq yeri üçün gecəsinə 15-30 avro ödəmək mümkündür. Eyni zamanda mərkəzdə iki nəfər üçün səhər yeməyi ilə 50-70 avro qiymət kateqoriyasında ucuz hotellər də tapmaq olar. Orta səviyyə mərkəzdə rahat hotellərlə təmsil olunur, burada iki nəfərlik otaq üçün qiymətlər səhər yeməyi ilə 70-100 avro arasında dəyişir.

Lüks həvəskarları isə 1 gecə üçün 180 avrodan başlayaraq ödəniş etməli olacaqlar. Lakin əvəzində qonaq mükəmməl xidmət, dəbli interyer və hovuz, sauna və masajla spa zonalarını əldə edir.

Həmçinin Riqada, xüsusilə “Airbnb” vasitəsilə mənzil təklifi də inkişaf edib - tarixi evlərdə dəbli mənzilləri günlük 60-80 avroya tapmaq mümkündür.

Şiş uclar, pişiklər və kəhrəba şəhəri

Riqaya gələn hər bir turist, ilk növbədə, burada Vetsriqa adlanan Köhnə şəhərə yollanır. Onun daş döşənmiş küçələri, qotik üslublu binaların şiş uclu damları, tacirlərin evləri və qədim gildiyalar həmişə qonaqları cəlb edib. Burada hər dönüş tarixi roman və ya fantastik filmdən bir səhnə kimidir. Ən məşhur görməli yer isə Qaraqolaqlar Evi, İkinci dünya müharibəsi zamanı dağıdılmış və yalnız 2000-ci ilə qədər tam bərpa edilmiş orta əsr Böyük Gildiya binasıdır. Yaxınlıqda Roland heykəli və şəhər muzeyi ilə Ratuşa meydanı, bir az uzaqda isə Avropanın ən böyük orqanlarından biri olan möhtəşəm Riqa Kafedral kilsəsi yerləşir.

Daha irəli yollanaraq, Müqəddəs Pyotr kilsəsinə diqqət yetirmək lazımdır - 9 avro ödəyərək təxminən 70 m hündürlükdə yerləşən baxış platformasına qalxmaq və bütün şəhəri ovucunuzun içi kimi görmək olar. Daha bir inci - damında xarakterik qara pişikləri olan və gildiyaya qəbul edilməyən tacirin qəzəbindən pişik fiqurlarını quyruqları gildiya binasına tərəf qoyması haqqında maraqlı hekayəsi olan Pişik evidir.

Riqa modern üslubunun rəmzi olan Albert küçəsini ziyarət etməmək olmaz. Burada mifoloji və simvolik elementlərlə bəzədilmiş maraqlı fasadlı binalar cəmləşib. Bu üslub XX əsrin əvvəllərində formalaşıb və Riqa haqlı olaraq ar-nuvo memarlıq paytaxtlarından biri hesab olunur - şəhər boyunca 800-dən çox bina bu üslubda tərtib edilib. Burada hətta o dövrün atmosferinə qərq olmaq, yenidən yaradılmış mənzildə gəzmək, interyer mətbəxinə baxmaq və hətta yüz il əvvəlki vanna otağının necə göründüyünü görmək üçün Ar-nuvo muzeyini ziyarət etmək mümkündür.

Muzey həvəskarları Latviyanın hər guşəsindən evlər və təsərrüfat tikililərinin toplandığı açıq havada Latviya etnoqrafik muzeyini bəyənəcəklər. Yaxud XX əsrin faciəvi tarixindən - sovet və nasist işğalından, repressiyalardan, deportasiyalardan və müstəqilliyin bərpasından bəhs edən İşğal muzeyi.

Riqada turistlərə şəhər daxilində və xaricində çoxlu ekskursiyalar təklif olunur. Köhnə şəhərə rus dilində qrup piyada ekskursiyası 15 avrodan, bələdçi ilə fərdi turlar isə 2 saat üçün 70 avrodan başlayır. Maraqlı variant - Dauqava çayı və ya şəhər kanalı boyunca katerlərlə kruizlər, qiyməti 10-18 avro arasındadır. Riqa bazarları və restoranlarına qastronomik tur, Latviya pivəsi və ya pendirləri dequstasiyası ilə tur götürmək olar - qiymətlər 25-30 avrodan başlayır. Həmçinin şəhər üzrə gecə turları, velosiped ekskursiyaları və hətta Riqa əfsanələri motivləri üzrə kvestlər də populyardır.

Yeri gəlmişkən, Baltik ölkələrini kəşf etmək istəyənlər üçün Vilnüs və ya Tallinə getmək məsləhətdir. Qonşu paytaxtlara avtobuslar hər gün yola düşür, yol 4-5 saat çəkir, bilet qiyməti bir istiqamətdə 12-20 avro arasındadır. Tallində turisti qala qüllələri və nağıl küçələri ilə orta əsr mərkəzi, Vilnüsdə isə barokko memarlığı, rahat həyətlər və bohem atmosferi gözləyir. Riqa vağzalı, həmçinin hər iki paytaxta birbaşa dəmiryol marşrutları təklif edir, lakin avtobuslar, adətən, daha sürətli və rahatdır.

“17 anın” izləri ilə

“Baharın 17 anı” filmi təkcə SSRİ-də deyil, onun hüdudlarından kənarda da kult filmə çevrilib. Rejissor Tatyana Lioznova gərgin kəşfiyyat trilleri atmosferi yaratmağa nail olub, eyni zamanda ona fəlsəfi dərinlik və həqiqi tarixi inandırıcılıq verib. Filmin hadisələri İkinci Dünya müharibəsinin sonunda Berlində baş versə də, çəkilişlərin əhəmiyyətli hissəsi heç də Almaniyada aparılmayıb. Almaniya paytaxtının əsas “dublyorlarından” biri müharibədən əvvəlki Avropanı xatırladan memarlığı qoruyan şəhər olan Riqa olub.

Riqada əsas çəkiliş obyektlərindən biri Yelizaveta küçəsi, 10/12 ünvanında yerləşən ev olub - məhz burada Ştirlitsin iqamətgahını təsvir edən səhnələr çəkilib. Gözəl qədim fasad, yüksək mərtəbə, vitraj pəncərələr və möhkəm qapılar ciddilik, məxfilik və alman təkəbbürlüyü atmosferini yaradırdı. Köhnə Riqanın küçələrində gəzərkən “kinoberlin” olan yerləri tanımaq olar - məsələn, Şellenberq və Müllerin iştirakı ilə səhnələrin çəkildiyi Yauniela küçəsi. Kadrda Riqaya xas olan kirəmit damlar, dəmir darvazalar və dar keçidlər görünür ki, bunlar da 1940-cı illərin şəhər tikililərinin lazımi atmosferini yaradır. Dom meydanının yaxınlığındakı Tirqonyu küçəsi kadrda diplomatik məhəllənin bir hissəsini “oynayır”.

Dauqava çayının sahili xüsusi rol oynayıb - burada avtomobil təqibləri, gecə küçələrinin çəkilişləri və patrul səhnələri çəkilib. Maşınlar, səbətli motosikllər, SS formasında statistlər - bütün bunlar şəhərin mərkəzində çəkilib. Bəzi səhnələr, məsələn, kafedə dialoqlar və ya Ştirlitsin şəhərdə gəzintiləri, Berlin kafesi kimi yenidən təchiz edilmiş keçmiş “Yuras Perle” restoranı kimi Riqa restoranlarının real interyerlərində çəkilib.

Riqadan əlavə, filmin bəzi epizodları Siqulda və Yurmalada çəkilib - şəhərdən kənar mənzərələr, şəhərdən kənar iqamətgahlar, yollar və villalar tələb olunan yerlərdə. Ştirlitsin meşədə müşahidədən qaçdığı səhnələrdən biri Siqulda Milli Parkında çəkilib.

Yeri gəlmişkən, “Baharın 17 anı” filmində çox atmosferli və yadda qalan bir səhnə var ki, burada Ştirlits əlaqəçilərdən biri ilə görüşmək üçün quşlar olan zoomağazaya girir. Quşlar olan mağaza Riqada real mövcud olan bir dükan idi və o da Köhnə şəhərdə çəkilib. Mağaza səhnəsinin çəkildiyi yer Köhnə Riqanın ən rəssamlıq küçələrindən biri olan Yauniela küçəsindəki (22 nömrəli ev) kiçik binanın real fasadı olub. Bu gün Yauniela küçəsi təkcə “Baharın 17 anı” deyil, həm də Livanov və Solomin ilə “Şerlok Holms” filminin çəkildiyi yer kimi tanınır - bu küçə kinoda dəfələrlə London, Berlin və Sürixi “təsvir edib”.

Bir gün Yurmalada

Riqadan Latviyada ən populyar dəniz kurortu olan Yurmalaya birgünlük səfərlər təşkil etmək asandır. Yayda Yurmalada həyat qaynayır - ağappaq çimərliklər, Yomas küçəsində gəzintilər, SPA kompleksləri və dəniz restoranları, nəhayət, Dzintari konsert zalında musiqi festivalları. Buna görə də mütləq bu şəhəri ziyarət edin.

O, paytaxtdan cəmi 25 km məsafədə yerləşir, mərkəzi vağzaldan elektrik qatarı ilə 30 dəqiqəyə çatmaq olar. Belə bir bilet təxminən 2 avroya başa gələcək.

Yurmalanın mərkəzinə çatmaq üçün Majori stansiyasında düşmək lazımdır. Bu, şəhərin əsas və ən turistik hissəsidir. Məhz burada kurortun ürəyi sayılan Yomas piyada küçəsi yerləşir. Bu küçədə çoxlu kafe, restoran, suvenir dükanları və Dzintari konsert zalı var. Stansiyadan bir neçə dəqiqəlik məsafədə çimərlik, modern memarlıq üslubunda gözəl taxta villalar, Yurmala muzeyi və müşahidə qülləsi olan Dzintari parkı yerləşir.

Düşə biləcəyiniz başqa stansiyalar da var. Dubulti stansiyası Majoridən bir dayanacaq uzaqdadır. Burada sovet modernizmi üslubunda vağzal və rəsm qalereyası yerləşir. Bu rayon bir az daha sakit və dinc yerdir. Dzintari stansiyası Riqaya daha yaxın, Bulduri və Majori arasında yerləşir. Yaxınlıqda Dzintari parkı və konsert zalı yerləşir, buna görə də parkdan gəzintiyə başlamaq istəyirsinizsə, bu da rahat dayanacaqdır.

Bununla belə, səfərin məqsədi Yurmalanın mərkəzi hissəsini görmək, Yomas küçəsində gəzmək, kafedə yemək, suvenirlər almaq və çimərliyə getməkdirsə, ən yaxşısı məhz Majori stansiyasında düşməkdir.

Yeri gəlmişkən, “Laima Rendezvous Jūrmala” adlı Yurmala musiqi festivalı hər il iyulun sonunda keçirilir. Yurmalada velosiped kirayəsi isə şam meşələrini və Baltik dənizi sahillərini kəşf etməyin əla bir yoludur.

Riqa bütövlükdə “yemək”: bazardan restorana qədər

Hesab olunur ki, Latviya mətbəxi Baltik, alman və rus dadlarının ənənələrinin birləşməsidir. Riqada noxud şorbası, hisə verilmiş balıq, bekonlu boz noxud, qan kolbasası, çovdar çörəyi və mərsin və ya qarağat ilə desertləri dadmaq olar.

Avropanın ən böyük bazarlarından biri olan və qədim dirijabllar üçün anqarlarda yerləşən Mərkəzi Bazara baş çəkmək fürsətini qaçırmayın. Burada ev pendirləri, hisə verilmiş ətlər, fermer tərəvəzləri almaq və həm yerlilərin, həm də turistlərin yemək yediyi “yemək kortları”nda münasib qiymətlərlə yeməkləri dadmaq olar.

Ümumiyyətlə, Riqada restoranlar müxtəlifdir və “cibinizi çox yandırmır”. Büdcəli bir kafedə 7-10 avroya yemək  mümkündür, orta səviyyəli bir restoranda şərabla şam yeməyi 20-25 avroya başa gələcək. Riqada (həmçinin Tallində) ən populyar, ucuz qida şəbəkələrindən biri olan “Lido”nun (özünəxidmət formatında ənənəvi mətbəx) qiymətləri və yeməklərin dadı sizi xoş mənada təəccübləndirəcək. Sakit bir mühitdə Latviya ev yeməklərini dadmaq istəyirsinizsə, “Milda”ya getməyə dəyər. Nəfis yeməklərə, yerli məhsullara və milli mətbəxin müəllif interpretasiyalarına üstünlük verən qurmanlar üçün “Vincents” restoranı tövsiyə olunur. Yerli pivə və canlı musiqi sevənlər üçün isə “Folkklubs Ala Pagrabs” uyğun olacaq.

Kəhrəbadan Madaraya qədər - Riqada alış-veriş

Riqada alış-veriş təkcə kəhrəba suvenirlər və kətan məmulatları deyil, həm də yerli dizayner brendləri, keyfiyyətli məhsullar, antik əşyalar və kosmetikadır. “Galerija Centrs”, “Stockmann” və ya “Spice” kimi ticarət mərkəzləri münasib Avropa qiymətləri ilə geniş geyim seçimi təklif edir. Məsələn, “Galerija Centrs” Köhnə şəhərdə tarixi binada yerləşir və dəbli interyeri ilə fərqlənir. Burada rahat kafelər və restoranlar, yuxarı mərtəbələrdə isə fitnes mərkəzi və SPA tapmaq olar.

Finladiya şəbəkəsi olan “Stockmann”ı tanıyanlar mərkəzi vağzalın yaxınlığında eyniadlı univermağı tapa bilərlər. Burada təkcə beynəlxalq geyim və kosmetika brendlərinin yüksək keyfiyyətli məhsulları ilə tanış olmaq deyil, həm də delikateslərlə dolu böyük qastronomi şöbəsini ziyarət etmək olar.

Mərkəzdən bir qədər uzağa getməyə hazır olanlar, paytaxtın mərkəzindən 10 dəqiqəlik məsafədə yerləşən “Spice” ticarət mərkəzinə diqqət yetirməlidirlər. Bu, Latviyanın ən böyük ticarət mərkəzlərindən biridir və 150-dən çox mağaza, supermarket, kafe, uşaq zonaları və kinoteatr var. Yaxınlıqda mebeldən dekorasiyaya qədər ev üçün hər şeyi tapa biləcəyiniz “Spice Home”un binası yerləşir.

Suvenir dükanları kəhrəba məmulatları, keramika, bitki çayları, “Riqa balzamı” tipli likörlər və dekorativ şamlar və ya əl işi sabunlar təklif edir. Şimal giləmeyvələri və otları ilə üzvi formulalara ixtisaslaşan Latviya kosmetik brendləri – “Madara”, “Dabba” və ya “Stenders”dən məhsul dəsti yaxşı hədiyyə olacaq. Burada sovet dövründən tanınan “Dzintars” kosmetikası hələ də istehsal olunur.

Bir sözlə, Riqaya səyahət sadəcə istirahət deyil, Baltik paytaxtının mədəniyyətinə, tarixinə və həyatına qərq olmaqdır. Burada köhnəlik və müasirlik, sabitlik və canlılıq, dəniz və daş, tonqal tüstüsü və küçə kafelərində qədəhlərin cingiltisi ahəngdar şəkildə birləşir. Deyirlər ki, buraya qayıtmaq istəyirsən - ilin müxtəlif vaxtlarında, müxtəlif əhvali-ruhiyyədə, amma həmişə zövqlə.