LOS-ANCELES ŞƏHƏR ŞURASI "RELSDƏN ÇIXDI"

Yan­va­rın son­la­rın­da ABŞ-ın Los-Ance­les Şə­hər Şu­ra­sı Dağlıq Qa­ra­bağda­kı se­pa­rat­çı re­ji­min müstə­qil qu­rum ki­mi ta­nın­ma­sı­na da­ir qət­na­mə­ni yek­dil­lik­lə qə­bul edib. Bir­ləş­miş Ştat­lar Azər­bayca­nın əra­zi bütövlüyünü də­s­tək­lə­diy­in­dən, rə­s­mi Ba­kı bu qə­ra­rı ab­surd sayır.

Ame­ri­ka­lı siy­a­si icmal­çı, "Tool Shed Group" ana­li­tik mər­kə­zi­nin (ABŞ) təm­sil­çi­si Cey­son Kats ABŞ-da­kı er­mə­ni di­a­s­po­ru­nun da-y­ağı sayı­lan Los-Ance­le­sin Şə­hər Şu­ra­sı­nın bu qə­ra­rı ha­q­da fi­kir­lə­ri­ni "R+" jur­na­lı ilə bölüşüb.

- Los-Ance­les Şə­hər Şu­ra­sı­nın Dağlıq Qa­ra­bağda­kı se­pa­rat­çı re­ji­min müstə­qil­liy­i­ni ta­nı­ma­sı­na da­ir qət­na­mə qə­bul et­mə­si nə ilə bağlı­dır?

- Bu qə­rar iz­aho­lun­maz və qə­ri­bə­dir.

Mən uzun il­lər ər­zin­də Los-Ance­les Şə­hər Şu­ra­sı­nın üzvlə­ri ilə iş­lə­mi­şəm. On­lar­la həm Ame­ri­ka Yə­hu­di Ko­mi­tə­si­nin icti­mai iş­lər və icti­ma­iyyət­lə əla­qə­lər üzrə di­rek­to­ru, həm də icti­ma­iyyət­lə əla­qə­lər üzrə xüsu­si mütə­xəs­sis qi­s­min­də ça­lış­mı­şam. Şə­hər Şu­ra­sı­nın bə­zi üzvlə­ri ilə hət­ta do­stuq. Şu­ra üzvlə­ri, əsa­sən, ağıl­lı, pe­şə­kar in­san­lar­dır. Am­ma bu, bə­zən on­la­rın "rel­sdən çıx­ma­sı"na ma­ne ol­mur. Bu, kon­kret ola­raq son ha­di­səyə də aid­dir.

- "DQR"in "ta­nın­ma­sı", əs­lin­də, heç bir əhə­miyyət da­şı­mır və onun ABŞ-ın xa­rici siy­a­sə­ti­nə heç bir ai­diyyəti yox­dur. Bəl­kə, bu qə­­rar er­mə­ni lob­bi­si­ni ra­zı sal­mağa, onun əh­va­lı­nı qal­dır­mağa yö­nə­lib?

- Əl­bət­tə! Bu, er­mə­ni lob­bi­si üçün pi­ar­dan baş­qa bir şey dey­il. Dünya­nın, hət­ta bu fak­ta diq­qət ye­tir­miş his­sə­si­nin be­lə, mə­sə­ləyə müna­si­bə­ti­nə gə­lincə, baş ve­rən­lər er­mə­ni lob­bi­si­nin bir qrup siy­a­sət­çiyə tə­si­ri­nin nə­ticə­si ki­mi görü­nür. Bu, ümu­mi­lik­də, Los-Ance­les Şə­hər Şu­ra­sı üçün heç də yax­şı hal dey­il.

- Bu qərar ABŞ rəhbərliyindəki müəyyən əhvali-ruhiyyənin göstəricisi deyilmi?

- Los-Ance­les Şə­hər Şu­ra­sı qə­ra­rı­nın Ame­ri­ka­nın xa­rici siy­a­sə­ti ba­xı­mın­dan heç bir nüfu­zu yox­dur. Va­şinq­to­nun xa­rici siy­a­sə­ti ilə Şura­nın sə­la­hiyyət­lə­ri ara­sın­da heç bir əla­qə yox­dur.

Bir­ləş­miş Ştat­lar "DQR"i ta­nı­mır. BMT, Av­ro­pa İt­ti­fa­qı və is­tə­ni­lən di­g­ər bey­nəl­xalq təş­ki­lat da bu fi­kir­də­dir. Dağlıq Qa­ra­bağı müstə­qil qu­rum ki­mi ta­nıy­an ye­g­a­nə xa­rici subyek­t­lər Ab­xa­ziya və Cə­nu­bi Ose­tiy­a­dır. Yə­ni Gürcüsta­nın "DQR" ki­mi se­pa­rat­çı re­g­i­on­la­rı, Er­mə­ni­s­ta­nın özü ki­mi, Ru­siy­a­nın vas­sa­lı olan bö­lg­ə­lər. Hət­ta Er­mə­ni­s­ta­nın özü be­lə, "DQR"i ta­nı­mır.

ABŞ Azər­baycan Re­s­pub­li­ka­sı­nın əra­zi bütövlüyünü rə­s­mən ta­nıyır. Bu isə Dağlıq Qa­ra­bağ və ət­raf ray­on­la­rın Azər­bayca­nın rə­s­mi əra­zi­si ol­ma­sı de­mək­dir.

- Am­ma gü­man ki, Los-Ance­les Şəhər Şu­ra­sı üzvlə­ri­nin qə­ra­rı son za­man­lar ki­fay­ət qə­dər di­na­mik in­ki­şaf edən Azər­baycan-Ka­li­for­niya müna­si­bət­lə­ri­nə öz tə­si­ri­ni gö­s­tə­rəcək.

- Düşünürəm ki, bu və bu ki­mi əməl­lər Azər­bayca­nın Ame­ri­ka­nın bə­lə­diyyə­lə­ri, ştat­la­rı ilə müna­si­bət­lə­ri­ni, hə­qi­qə­tən, kor­layır. Hə­qi­qə­tən də, bey­nəl­xalq aləm­də qa­nun­­suz sayı­lan əra­zi­lər yer­li or­qan­lar tə­rə­fin­dən də­s­tək­lə­nir­sə, bu­na əra­zi­si­nin, təxmi­nən, 20%-i işğ­al olun­muş Azər­baycan və Azər­bay­can əsil­li ame­ri­ka­lı­lar necə ya­naş­ma­lı­dır­lar ki?

Ən yax­şı hal­da, bu, er­mə­ni lob­bi­si­nin yay­dığı de­zin­for­ma­siya nə­ticə­sin­də edi­lən xa­in­lik­dir.

Azər­baycan ABŞ-ın ya­xın müttə­fi­qi­dir. Azər­baycan əsg­ər­lə­ri Əf­qa­nı­s­tan­da ABŞ və NATO qo­şun­la­rı ilə bir­lik­də xid­mət apa­rır; Azər­baycan Əf­qa­nı­s­ta­na qo­şun, tex­­ni­ka da­şın­ma­sın­dan və ora­dan çı­xa­rıl­ma­sın­da böyük, vacib tran­zit mər­kə­zi­dir. Nə­hay­ət, Azər­baycan vacib tə­bii qaz və neft is­teh­sal­çı­sı­dır və bu, Qər­bin Ru­siya və İran­dan ası­lı­lığı­nı ara­dan qal­dı­rır.

Bəs, Dağlıq Qa­ra­bağ ha­q­da nə de­mək olar? Bi­rinci­si, o, Er­mə­ni­s­ta­na dey­il, Azər­bayca­na məx­su­s­dur. İkinci­si, bu, ABŞ və İs­ra­i­lin müttə­fi­qi olan öl­kə­nin hə­lə də da­vam edən prob­le­mi­dir. Ar­tıq sö­zə eh­tiy­ac yox­dur.

- Los-Ance­les Şə­hər Şu­ra­sı­nın qə­ra­rı­nın Ame­ri­ka­nın di­g­ər yer­li or­qan­la­rı və ştat­la­rı, ya­xud hət­ta ABŞ Kon­qre­si üçün pis pre­se­den­tə çe­v­ril­mə təhlükə­si nə qə­dər­dir?

- Yer­li ha­ki­miyyət or­qan­la­rı­na se­çil­miş təcrübə­siz, fak­t­la­ra əsas­lan­may­an və­zi­fə­li şəx­slər təhlükə­li­dir. Bu, bir növ, is­ra­il­li­lə­rin hü­quq­la­rı­nın məh­dud­laş­dı­rıl­ma­sı­na can atan Ame­ri­ka bə­lə­diyyə­lə­ri ilə bağlı du­ru­mu xa­tır­la­dır. Söh­bət on­dan ge­dir ki, pro­ses­lər­dən baş çı­xar­may­an bə­zi şəx­slər, müəyyən da­i­rə­lə­rin ma­raq­la­rı­nı müda­fiə et­mək na­mi­nə, di­g­ər pro­ses­lə­rə zə­rər vur­duq­la­rı­nın fər­qin­də dey­il­lər.

- Xoca­lı­da baş ver­miş faci­ə­nin növ­bə­ti il­dönümü ya­xın­la­şır. ABŞ-ın şə­hər və ştat­la­rın­da bu ha­di­sə ilə bağlı müva­fiq qət­na­mə­­lə­rin qə­bu­lu, Ame­ri­ka və­tən­daş­la­rı ara­sın­da 22 il əv­vəl baş ver­miş faciə ilə bağlı hə­qi­qət­lə­rin yayıl­ma­sı üçün han­sı iş­lər görül­mə­li­dir?

- Xoca­lı­da baş ve­rən­lər, hə­qi­qə­­tən də, ta­ri­xi fakt­dır. Bu, bə­şə­riy­yət, xüsusi­lə Er­mə­ni­s­tan və Ru­siya üçün qa­ra lə­kə­dir.

Bəl­kə də, ame­ri­ka­lı­lar bu faci­ə­vi, dəh­şət­li qət­li­am haqqında da­ha çox bil­səy­di­lər, Los-Ance­les ki­mi şə­hər­lə­rin yer­li ha­ki­miyyət­lə­ri ta­nın­may­an qu­ru­mu ta­nı­mazdan əv­vəl bütün fak­t­la­rı top­lay­ar­dı­lar.

Azər­bayca­nın ABŞ-da­kı dip­lo­ma­tik nümay­ən­də­liyi bu is­ti­qa­mət­də yax­şı ma­a­ri­f­lən­dir­mə iş­lə­ri apa­rır.