PEŞƏSİ İLƏ İLHAMLANMIŞ

Çox uzaq keçmişin söhbəti deyil. 1972-ci ilin avqustunda Cəlilabadda bir oğlan uşağı dünyaya gəlir. Həmin an rayonun səmasında sayrışan ulduzlar öz aralarında pıçıldaşaraq, bu uşağa xüsusi bir istedad - aktyorluq istedadı göndərməyi qərara alırlar. Ərəstun Hüseynovun ailəsində doğulan oğlanın nənəsinə ona veriləcək adı pıçıldayırlar: Şövqi! “İlhamlanmış” deməkdir. O, doğulduğu gündən indiyədək ilham sorağında çətinlik yaşamayıb. Həyatın özü onu yaradıcı axtarışlara və kəşflərə ilhamlandırıb.

İkinci sinif şagirdi Şövqi anasının məsləhəti ilə məktəbin dram dərnəyinə yazılmağa gedərkən taleyüklü addım atdığı ağlına belə gəlmirdi. Lakin onun qismətinə yazılan da elə burada reallığa çevrildi: oğlan aşiq oldu! Teatr sənəti onu həmişəlik sehrlədi!

Bu, onun oynadığı dramaturji personajların və onların düşdüyü vəziyyətlərin təklif etdiyi şərtlərdən keçərək öz “mən”ini dərk etmə sənəti idi.

O, Qloster, III Riçard və Yaqo (U.Şekspirin “III Riçard” və “Otello”), Lopaxin və Triqorin (A.Çexovun “Albalı bağı” və “Qağayı”), Aydın (C.Cabbarlının “Aydın”) və Şeyx Sənan (H.Cavidin "Şeyx Sənan"), Vladimir (S.Bekketin “Qodonun intizarında”), kavaler Ripafrata (K.Qoldoninin “Mehmanxana sahibəsi”) və başqalarına çevrildi. O, Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında və Akademik Musiqili Teatrda uğurla oynanılan dram, komediya və faciələrdəki bir çox başqa personajları yaşadı. O, teatr adlı məbədə xidməti özünə həyat yolu seçən tamaşaçıların sevimlisi Şövqi Hüseynov oldu.

Bu gün Şövqi Ərəstun oğlu Hüseynov Azərbaycanın əməkdar artisti, teatr və kino aktyoru, Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin aktyorluq sənəti müəllimi, çox tanınmış bir şəxsiyyətdir. Onun yaradıcılığı təkcə doğma ölkəsində deyil, onun hüdudlarından kənarda da tanınır. 2016-cı ilin noyabrında Rusiya Federasiyasının Kalmıkiya Respublikası başçısının fərmanı ilə ona “Kalmıkiyanın əməkdar artisti” fəxri adı verilib.

Hər şey sevgi ilə başlayır

Bu hiss özəlliklə aktyorlara aiddir. Əsas məsələ prioritetləri dəqiq müəyyən etmək və bu çətin peşədə nəyi daha çox qiymətləndirməyin lazım olduğunu vaxtında başa düşməkdir: sənətdə özünü, yoxsa özündə sənəti? Şövqi HÜSEYNOVUN prioritetləri onun ilk müəllimlərinin sayəsində ilk peşəkar addımlarından düzgün vurğulanmışdı. O, peşəkar səhnəyə ilk çıxışından (Bələdiyyə Kamera Teatrı, 1991-ci il) öz seçdiyi Melpomenaya düzgün və sədaqətlə xidmət edir, peşəkar bacarıqlarını daim inkişaf etdirir və təkmilləşdirir. Buludxan müəllimin (məktəb dram dərnəyində ilk müəllimi), sonra isə Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində müəllimləri İrina Perlova və Cənnət Səlimovanın dram teatrının sehrli dünyasına aşıladığı sevgi onun qəlbində həmişəlik qaldı. Və Şövqi Hüseynov dram teatrı adlı bu ilk məhəbbətinə heç vaxt xəyanət etmədi. Gəncliyində müəllim-ustadlarından sənətin əsaslarını öyrənən Ş.Hüseynov hazırda səhnə ustası, ustad-müəllim, “Qızıl Dərviş” (1996), “İlin ən yaxşı aktyoru” (2000), “Zirvə” (2015) kimi mükafatların sahibi olaraq hələ də öyrənməyə davam edir, insan ruhunun sirlərini kəşf etməyə çalışır. O cümlədən ədəbiyyatda da: müasir və klassik. Aktyorun stolüstü kitabları arasında Hüseyn Cavid, Mirzə Cəlil, Çexov, Dostoyevski, Qoqol, Haqverdiyevin əsərləri var. Həmçinin Martin Makdonax, Leon Aqulyanski, Valentin Krasnoqorov, Nil Saymon.

- Sizcə, keçmiş, indiki və gələcək teatr arasında ayrılmaz bir əlaqə varmı?

- Bəli! Bu - İnsandır. Çünki Teatr İncəsənət növü kimi, insanlar tərəfindən və insanlar üçün yaradılıb. Ruhu olan İnsan yaşadıqca, insan və bəşəriyyətin ruhunun güzgüsü olan Teatr da yaşayacaq. O lazım olacaq. Və ona tələbat hər zaman olacaq.

- Amma indi fantom aktyorun yaradılması axtarışları aparılır. Sizcə, XXI əsr fantom aktyorlar və fantom teatrlar əsridir?

- Bu, cəfəngiyyatdır! İnsanların teatrı insanlar tərəfindən və insanlar üçün yaradılıb. Və “qanında qədim instinktləri olan” insanlıq yaşadıqca, Teatr da yaşayacaq və tələb olunacaq.

- Demək, XXI əsr insanlarına Teatr hələ də lazım olacaq?

- Birmənalı olaraq!

- Bəs niyə? İnsanlar qacetlər və internet məkanında virtual səyahət imkanları olduğu halda hansı səbəbdən teatra gedəcəklər?

- “Facebook”, “Instagram”, “YouTube”da insanların virtual ünsiyyəti nə qədər yüksək texnoloji olsa da, bu, canlı ünsiyyəti əvəz edə bilməz. İnsanın insanla birbaşa təması həmişə lazım olacaq. O cümlədən teatrda. Və bunun vacib məsələ olduğunu düşünürəm. İnsanlarla ünsiyyət quraraq, hətta səhnə arxasından danışaraq bir çox problemləri həll etmək olar.

- Bəs aktyorun özünü tam xoşbəxt hiss etməsi üçün nə lazımdır?

- Səhnə, tamaşaçı, yaxşı rollar!

- Bu, idealda olur. Bəs reallıqda?

- Həm idealda, həm də reallıqda. Bir şərtlə ki, teatra yaradıcılıq və peşəkarlıq potensialı yüksək olan insanlar rəhbərlik etsin. Naidə İsmayılzadə və Əliqismət Lalayev kimi...

- Sizdə olduğu kimi?

- Bəli! Məhz belə!

- Yüksək səviyyəli peşəkar aktyor və hər iki teatrda sıx repertuara malik olan biri kimi niyə monotamaşalar oynamağa ehtiyac duyursunuz?

- Bu, qarşısıalınmaz daxili ehtiyacdır. Monotamaşalar mənim lazımi peşəkar formada qalmağıma kömək edir.

- Öz işinin ustası və pedaqoq olduğunuzu anlayan zaman sizdə hansı hisslər yaranır?

- Sevinc və xoşbəxtlik! Çünki sevdiyim işlə məşğul oluram və bunu etmək imkanım var!

- XXI əsrin tələbələri necədir?

- Müxtəlifdir. Bu işə bağlı olan yaxşı tələbələr də, onların əksi olanlar da var.

- Ölkəmizdə teatr işinin daha yüksək yaradıcı səviyyəyə qalxması üçün nə lazımdır?

- Yeni nəsil və gənclər üçün yeni teatr-studiyalar. Bizdə çox olmasa da, çox istedadlı və teatra lazım olan gənclər var. Onlar bizim Teatrın gələcəyidir. Amma onların çoxu teatra düşə bilmir, çünki ştat yerləri yoxdur. Bu, problemdir! Amma bunu da gənclər üçün teatr-studiyaları yaratmaqla həll etmək olar. Bu vəziyyət uzun müddətdir  yaranıb. Və onu həll etmək lazımdır. Ən azından simvolik maddi dəstəklə başlamaq olar.

- Haqlısınız. Şəhərə incəsənətdə öz sözünü deyə biləcək gənc, cəsarətli və istedadlı kollektivlər lazımdır. Amma bizdə belə kollektivlər ola biləcək insanlar varmı?

- Var!

- Əgər peşəkar taleyinizi dəyişmək imkanı yaransa, aktyorluq kimi asılı peşəni seçərdinizmi? Yoxsa səhnə yaradıcılığı təcrübəsini nəzərə alaraq rejissor peşəsini seçərdiniz?

- Uşaqlıqdan aktyor olmaq istəyirdim və aktyor da oldum. Səhnə mənim ilk məhəbbətimdir və ona xəyanət etmirəm...

- Jurnalımızın redaksiyası adından sizi, teatr həmkarlarınızı və tələbələrinizi 2025-ci il münasibətilə təbrik edir, hamıya sağlamlıq, sülh, xeyirxahlıq və sevinc, işıq və rifah arzulayıram.

- İcazə verin, mən də “Region plus” kimi hörmətli jurnalın gözəl redaksiya heyətinə yeni ildə yeni yaradıcılıq uğurları, xoşbəxtlik və sağlamlıq, sülh və uzun peşəkar ömür arzulayım.

- Təşəkkür edirəm!